De Brink
Wat is de mooiste plek in Vries? Tegenwoordig moet je bij zo’n vraag een echte contest beginnen via alle mogelijke social media. Ik heb het gewoon ouderwets wat om mij heen gevraagd en dat foute onderzoek leverde een bonte verzameling plekken op. Sommige mensen noemden gewoon hun eigen achtertuin. Prima antwoord, goed voor slechts één stem. Het Holtveen werd vaker genoemd, evenals de oude kerkweg oftewel het bospad langs de wijk de Fledders. De Hooidijk, een sprookjesachtige bomenweg richting Zeijen werd genoemd, evenals die andere beroemde bomenweg: de oude Rijksweg. Om daar nog iets van te zien moet je wel een eindje voor of een eindje na Vries zijn…
Maar wat werd het meest genoemd? Wat is de mooiste plek van Vries? De Brink natuurlijk! De rust en de ruimte onder die oude hoge bomen, de boerderijen en de herbergen, die prachtige kerk, waarschijnlijk de oudste van Drenthe, de pastorie, de kolonie roeken in de bomen…
Nu ligt de Brink tamelijk centraal in ons dorp, maar dat was ooit niet zo. Brink betekent rand. De oude brinken lagen aan de rand van de Drentse es-dorpen. De oudste nederzetting van Vries lag ten westen van de brink, omgeving voormalig Groene Kruisgebouw. In die begintijd werd de brink gebruikt als gemeenschappelijke ruimte voor het vee, in de herfst scharrelden varkens over de brink, op zoek naar eikels. De brink was gemeenschappelijk eigendom van de Marke en de boeren hielden daar hun vergaderingen. Het ging dan bijvoorbeeld over het benoemen van schaaps- en koeherders, of nachtwachten, of over het werk en de oogst op de es. De brink was ook het centrum voor de rechtspraak; de Schulte (tot 1811) sprak recht vanuit zijn stoel “up den Brinck”. De markten werden er reeds vanaf 1700 gehouden; thans lijkt dat een aflopende zaak… Aan de zuidkant van onze Brink lag vroeger nog een brink, de zogenoemde Suudbrink. Vijftig jaar geleden is deze brink opgeofferd voor de bouw van het gemeentehuis van de toenmalige gemeente Vries. Dit gebouw werd enkele jaren geleden fraai gerestaureerd en verbouwd en wordt nu voor andere nuttige doeleinden gebruikt.
Dan nog iets over de brandweer op de Brink. Rond 1890 metselde men in Vries twee brandputten die door een gemetseld buizenstelsel (half open) in verbinding stonden met het Eschveen, zodat er bij een brand in het centrum van het dorp voldoende bluswater beschikbaar zou zijn. De ene put stond tussen de kerk en het ontmoetingshuis, de andere bevond zich op nog een ander brink, het verdwenen Cockse brinkje, waar nu de Emté supermarkt staat.
Door die historische achtergrond wordt onze Brink nog mooier! Als je mensen spreekt die wel eens door Vries rijden, vinden die Vries maar een kale boel. “Jullie hebben al die prachtige bomen langs de weg gekapt.” Zwijg dan beschaamd en zeg vooral niet: als je even afslaat kom je over onze prachtige Brink. Niet doen, wordt het daar veel te druk!
