Augustus 2023 – Blij met de bestuivers
Als je denkt aan bijen denk je waarschijnlijk aan zwart met geel gestreepte beestjes en aan honing. 
Dit zijn honingbijen, maar er zij nog veel meer bijen! Honingbijen worden meestal gehouden door imkers, dit zijn mensen die bijen houden voor hun beroep of als hobby. De honingbij wordt door imkers gehouden in bijenkasten en is daarom geen echte wilde diersoort. De overige bijensoorten beschouwen we wel als ‘wilde’ bijen, omdat zij niet door de mens verzorgd worden.
Drie groepen bestuivers
De drie groepen die het meest bijdragen aan stuifmeeloverdracht zijn, gerangschikt volgens volgorde van hun belangrijkheid, de wilde bijen, de zweefvliegen en de vlinders.
Omdat ze zo mooi zijn en ook opvallen door hun prachtige kleuren enkele vlinders die mij zijn opgevallen in het Wisentbos. Vlinders staan voor lente, verliefdheid en zorgeloosheid. Helaas is er ook slecht nieuws: veel vlindersoorten hebben het moeilijk in Nederland.
Er zijn in Nederland meer dan 2400 soorten vlinders; het grootste gedeelte hiervan zijn nachtvlinders en micro-vlinders (hele kleine vlindertjes). Er zijn 53 soorten dagvlinders te vinden in ons land.
Wanneer je het laatste pad naar links neemt voordat je de Wisenttocht bereikt heb je alle kans om deze vlinders te spotten. Wat dacht je van deze gehakkelde aurelia, het landkaartje en het schitterende icarusblauwtje.
Maar nu dan de wilde bij, uitgeroepen tot tuinheld van de gemeente Dronten. Vaak vinden we bijen irritant of zelfs een beetje eng. Totdat je er iets meer van weet.
Wat doen wilde bijen?
Zes weetjes over wilde bijen.
Een dag staat gelijk aan 2 jaar voor een bij
Huh?! 1 dag voor de bij staat ongeveer gelijk aan 2 jaar voor de mens. Dit komt omdat bijen vaak maar enkele weken leven. Hun ‘leven’ begint als bijenlarve. De exacte leeftijd verschilt eigenlijk per bij, sommige bijen verschijnen vroeg in de bloeitijd en anderen wat later.
De wilde bij is superbelangrijk voor de mens!
Veel mensen weten het niet, maar bijna 80% van het eten in de supermarkt, wordt mede mogelijk gemaakt door de bij! Zonder de bijen kunnen we koffie, chocola en vele fruit-, groente- en notensoorten uit ons eetpatroon schrappen. De wilde bij zorgt ervoor dat stuifmeel van een bloem, over wordt gebracht op de stamper van een andere bloem, dit noem je bestuiving.
De wilde bij wordt bedreigd en jij kunt ze helpen!
Net als bij de meeste insecten, heeft ook de wilde bij het
zwaar, want het leefgebied wordt steeds kleiner. Waar steden, snelwegen en stenen liggen, heeft de wilde bij geen ruimte. Maar ook door alle tegels in je achtertuin mist de bij bloemetjes om van te leven.
Ongeveer 60 Nederlandse bijensoorten maken hun nesten in dood hout of holle stengels. In dode boomstammen en takken worden vaak door keverlarven gangen uitgeknaagd, die vervolgens door bijen benut worden als nestelplaats.
De wilde bij zal je eigenlijk bijna nooit steken
De reactie van de mens als ze een bij, een wesp of iets wat erop lijkt zien, is om weg te rennen. Dit is bij de wilde bij eigenlijk helemaal niet nodig. Deze bijen hebben namelijk zo’n kleine angel dat ze je er bijna niet mee kunnen steken. Als de wilde bij zich bedreigd voelt, zal hij eerder wegvliegen dan steken.
Solitaire bijen
Dit zijn bijen die alleen leven. Ze doen alles zelf: een nest maken, voedsel zoeken en eitjes leggen. Ze heten ook wel ‘solitaire bijen’. Hun leven speelt zich af op een paar vierkante meter. Nestgelegenheid en voedsel moeten ze hier dus kunnen vinden.
Er bestaan ook ‘parasitaire’ bijen
Die noemen we ook wel koekoeksbijen of kleptoparasieten. Net zoals de koekoek leggen de vrouwtjes hun eieren in de nesten van andere soorten en profiteren hun larven van de reserves die hun pleegmoeder heeft aangelegd. Er bestaan verschillende kleptoparasitaire bijen, zoals bijen uit het geslacht ‘Nomada’ (wespbijen) die zandbijen en metselbijen te slim af zijn.
Zie de foto’s van de verschillende insecten.
Wat kun je doen om wilde bijen te helpen?
Wilde bijen hebben onze hulp nodig omdat er steeds minder huizen zijn met rieten daken, minder houtwallen en holle stengels.
Vier dingen die jij kunt doen om de wilde bijen te helpen.
- Koop en eet biologisch. …
- Plant bloemen in je tuin of op je balkon. …
- Gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen meer. …
- Plaats een bijenhotel.
Op www.dronten.nl/tuinhelden vind je nog veel meer informatie.
Johan Bonsink
