Middelbare scholieren buigen zich over klimaatuitdagingen: Kick-off van project ‘Het Delta Dilemma’

Als het heel hard regent, houd je dan nog wel droge voeten? En als het ’s zomers heel heet wordt, is er dan wel genoeg water? Vragen rondom klimaatbestendigheid worden steeds urgenter nu de gevolgen van de klimaatcrisis meer en meer voelbaar zijn. In een zoektocht naar antwoorden is het tijd om ons te wenden tot hen voor wie de gevolgen het grootst zijn: jongeren. In het project Het Delta Dilemma onderzoeken middelbare scholieren van noordelijke technasiumscholen verschillende vormen van klimaatbestendigheid én bedenken ze hun eigen oplossingen. Tijdens de feestelijke kick-off maakten zij kennis met het onderwerp aan de hand van inspirerende workshops en lezingen.

Fryslân

‘In mei kwamen de hagelstenen door het toilet naar boven en stonden de straten blank’. Zo wordt de relevantie van dit project benadrukt tijdens de plenaire opening op de Hogeschool van Hall Larenstein in Leeuwarden op 20 september. Het auditorium zit tot de nok toe vol – 250 leerlingen uit Fryslân vullen de zaal. Maar het blijft niet bij luisteren, leren doe je door te doen. Daarom is er een grote variatie aan workshops georganiseerd, gegeven door experts op het gebied van water en klimaatbestendigheid.

Watertafels en groene daken

Zo staat er een aantal leerlingen verzameld rondom zogeheten watertafels: tafels waarop een miniatuurstad is opgebouwd uit losse elementen zoals huizen, straten en pleinen. ‘De uitgangspositie is wateroverlast in een stad waar alles versteend is. We maken een hoosbui met een gieter en zien dat het water blijft staan’, vertelt Martine Poorte van Wetterskip Fryslân. ‘Hoe kunnen we het gebied inrichten waar we rekening houden met een toekomst met meer wateroverlast?’

Vervolgens vervangen de leerlingen de versteende elementen door groene tuinen, groene daken en sloten gemaakt van sponzen. Voor hun ogen wordt het water opgenomen en verdwijnen de overstroomde gebieden. ‘We mochten als kleine kinderen spelen met water’, vertelt Bentse van het CSG Bogerman uit Sneek. ‘Vandaag hebben we geleerd dat je water op verschillende manier kunt opslaan. We moesten het vergroenen en toen werd het water opgenomen.’

‘Een kleine workout’

Buiten is een aantal leerlingen druk in de weer met water bij de workshop ‘pompen of verzuipen’. ‘Een kleine workout’, zegt Zafira van het Lindecollege lachend. ‘We moesten zorgen dat het droog bleef terwijl de weersomstandigheden veranderden’, licht ze toe. ‘Het ging wel goed, maar het was even overstroomd.’ Het enthousiasme spat ervan af bij de leerlingen die verwoed aan het pompen zijn. ‘Heel leuk hoe enthousiast ze meededen’, zegt Marlieke Sietsema van Wetsus, onderzoeksinstituut voor duurzame watertechnologie. ‘Sommigen zaten er helemaal onder, dus dat is een goed teken.’

Later in de pauze hebben de leerlingen het er nog steeds over. Terwijl ze in de rij staan voor fruit en een frisje vertelt een jongen aan zijn vrienden: ‘Wij moesten net grondwater oppompen, we werden helemaal nat!’ Zijn vrienden beginnen direct over hun eigen workshop te vertellen. En zo zie je: het blijft niet bij de workshops, de leerstof sijpelt door in de gesprekken die ze met elkaar hebben.

De opdracht

De komende maanden werken de leerlingen op hun school verder aan Het Delta Dilemma. De opdracht is dat ze voor een gebied in hun eigen regio een inrichtingsplan maken. In dat plan moeten ze rekening houden met klimaatverandering en wateroverlast. Alle informatie van de kick off kunnen ze daarbij goed gebruiken. Aan het eind van het project presenteren ze hun plannen aan de opdrachtgevers van provincie en waterschap.

Bekijk hier de aftermovie:

Het Delta Dilemma 2024 is een samenwerking van:

Provincie Groningen, provincie Fryslân, provincie Drenthe

Wetterskip Fryslân, waterschap Noorderzijlvest, waterschap Hunze en Aas, waterschap Drents Overijsselse Delta,

Stichting Technasium en IVN Natuureducatie