Gidsen voor gidsen – stikstof

Op zaterdag 28 september was er weer een “Gidsen voor Gidsen” ochtend gepland. Deze keer nam Corné Joziasse ons mee naar het Landgoed Berkenheuvel dat voor velen ook wel bekend is vanwege de paddenstoelen excursies. Het onderwerp was stikstof en waarom dat nou eigenlijk zo’n probleem is voor de natuur. Een boeiend onderwerp dat, hoewel het een beetje theoretisch is volgens Corné, voor ons allemaal duidelijk kan zijn. Het is mooi als we dit begrijpelijk naar voren kunnen brengen in onze IVN excursies die we geven.

De theorie is inderdaad erg taai zo blijkt in het eerste praatje want het is vooral een scheikundige reactie en niet iedereen heeft de elementenkaart nog vers in het geheugen. Gelukkig heeft Corné daar een mooie oplossing voor, namelijk een heel mooie kringloop afbeelding en een aantal tot de verbeelding sprekende voorbeelden. Wist je bijvoorbeeld dat er veel meer mezen met botontkalking zijn als gevolg van meer stikstof in de natuur? Dat werkt als volgt (in een notendop): stikstof slaat neer en zorgt in de bodem voor een chemische reactie waardoor de mineralen versnelt uitspoelen. Daardoor is er minder kalk in de bodem en dus ook minder kalk in de planten. De insecten die hiervan eten krijgen zo te eenzijdige voeding binnen en zij zijn weer voedsel voor o.a. de mezen. Omdat het vooral kalk is dat ontbreekt in de cyclus treedt er bij mezen botontkalking op. De jonge mezen sterven door dit kalkgebrek. Bij andere soorten is het bijvoorbeeld de eierschaal die te dun is, waardoor vogels te vroeg (en dus niet sterk genoeg) uit hun ei komen.

Even verderop ontstaat er een mooi gesprek tussen de aanwezige gidsen over hoe we dit beeldend kunnen maken in excursies en wat de beste toon is om die boodschap te brengen. Belerend een verhaal over het milieu afsteken is zeker niet wat wij als IVN zouden willen. Gedacht wordt aan spelvormen met elementen zodat de cyclus in beeld gebracht kan worden. Of hele praktische vragen stellen als “wat kunnen wij zelf elke dag doen om een beetje bij te dragen aan minder uitstoot”. Bij excursies op de fiets komen ipv met de auto en zelf het goede voorbeeld geven.

Al met al een geslaagde ochtend met fijne uitwisseling tussen de gidsen onderling en we hadden zelfs een uitstapje naar het oude zwembad van Diever. De volgende Gidsen voor Gidsen wordt op 26 oktober geleid door Willem Mallon.

Tekst: Gijs Stegink