Bermenplan Gemeente Rijssen – Holten
Nu nog ‘woestijn’, straks kleurrijke bloemenranden in Rijssen en Holten: ‘Enkele jaren geleden volstrekt ondenkbaar’
HOLTEN/RIJSSEN – Het heeft lang geduurd voor het tussen de oren zat, maar Rijssen-Holten ziet nu het belang en de meerwaarde in van bloem- en kruidenrijke akkerranden en bermen. Greun Hoolt’n en IVN Rijssen-Enter voelen zich niet langer roependen in de woestijn.
Woestijn in overdrachtelijke zin, want daarmee wordt gedoeld op bermen en akkerranden ‘zo glad als een biljartlaken’, zoals IVN-voorzitter Wim Baan ze typeert. Gerrit Rensen en Ep Krikkink van Greun Hoolt’n kunnen het alleen maar met hem eens zijn. De biodiversiteit is gebaat bij meer bloemen, kruiden en granen.
„Wij zijn als stichting Greun Hoolt’n al vele jaren bezig met de aanleg van akkerranden, meidoornhagen, kikkerpoelen, houtwallen en noem maar op. Landschapselementen die door de ruilverkaveling voor een groot deel zijn verdwenen en daarmee de biodiversiteit. Wij zijn dan ook erg verheugd dat in het gemeentehuis wat dat aangaat een andere wind waait”, zegt Gerrit Rensen, die samen met Ep Krikkink al vele jaren actief is als vrijwilliger in de stichting.
Vroeger was de liefde voor de natuur: een vogeltje in een kooi en gras in het gazon. Dat er nu anders wordt gedacht, doet ons goed
Ep Krikkink
Vogeltje in een kooi
Krikkink: „Ja, hier in Holten zeiden we vroeger wel gekscherend dat Rijssenaren echt wel liefde hebben voor de natuur: een vogeltje in een kooi en gras netjes in het gazon. Dat er nu anders wordt gedacht doet ons goed. De gemeente trekt nu geld uit om de akkerranden weer net als vroeger te krijgen. En ook de boeren zijn bereid om wat van hun akkers op te offeren aan de natuur. Dat was enkele jaren geleden nog niet het geval. Elke meter werd gebruikt voor mais en raaigras.”
Wilde cichorei
Vorig jaar zomer waren de boeren Wim Steegink uit Espelo, Geert Stevens uit Holterbroek en Arno Meijerman uit Dijkerhoek in het nieuws. Ze offerden wat banen mais op in ruil voor een strook prachtige wilde bloemen, zoals blauwe korenbloemen, rode klaprozen, wilde cichorei en weegbree. Beiden offerden graag wat mais op voor de wilde bloemenpracht. „Dat was enkele jaren geleden volstrekt ondenkbaar. Als boer verbouwde je mais of een ander gewas, maar zeker geen bloemen, omdat het wel leuk staat in het landschap”, zegt Rensen.
Eerst de kruiden
Geert Stevens zaaide zelf wat in op zijn land en laat in het weiland ook weer wat kruiden groeien. „Als ik een baal gewone hooi en een baal hooi met kruiden voor de koeien neerleg, gaan ze eerst voor die met de kruiden heb ik gemerkt”, aldus de Holtense agrariër vorig jaar.
Kikkerpoelen
Rensen, die het zaadmengsel voor het weiland selecteert en levert, zegt dat de ouderwetse hooigeur weer te ruiken is als gevolg van de kruiden. „En het trekt vogels, zoals het gele kwikstaartje, patrijzen, kerk- en steenuilen. De laatste omdat de bloemen en kruiden zorgen voor meer insecten, waardoor er meer muizen komen, die dan weer als prooi voor de uilen en andere roofvogels dienen.”
„Als je ziet wat er nu aan planten en dieren gedijt in en rondom de kikkerpoelen, die we hebben aangelegd. Het is prachtig om te zien. We hebben nu al kilometers aan bloemrijke akkerranden aangelegd en je ziet ook dat toeristen, die door het gebied fietsen even stoppen om te genieten van al die kleuren”, zegt Rensen.
Stikstoflaag verwijderd
De twee zestigers, die nog niets aan enthousiasme voor flora en fauna hebben verloren, staan deze eerste prachtige lentedag aan de Valeweg in het Holtense buitengebied. Over enkele honderden meters heeft de gemeente de berm aan één zijde kaal gemaakt. „De stikstoflaag is verwijderd; de bovenste voedselrijke grond. Daar gaan we een zaadmengsel speciaal voor bermen zaaien. Het wordt niet te hoog, zodat er geen problemen ontstaan met de verkeersveiligheid. Je hoeft het ook niet bij te houden, want het verdort nog eerder dan dat het overwoekert, omdat de bloemen en kruiden op arme grond moeten gedijen”, zegt Krikkink.
Citroengeeltje is er al
Het mengsel voor de bermen bestaat uit een bloemrijke zaadmix met één-, twee- en meerjarige soorten inclusief grassen voor extra stevigheid aan de bermen en kruiden. „De kleurrijke bloemen zijn zeer interessant voor insecten, zoals bijen en hommels maar ook het citroengeeltje. Hier, daar vliegt er net één”, zegt Gerrit Rensen.„Haha, die is er vroeg bij; we hebben de berm hier nog niet eens ingezaaid.”
Beide natuurliefhebbers zijn blij dat de gemeente de aanleg van bloemrijke akkerranden stimuleert en actief het inzaaien van de bermen ondersteunt. Ep Krikkink: „Maar de komende jaren is wel meer geld nodig om echt een verschil te maken. Alleen al voor de zaadmengsels ben je tussen de honderd en driehonderd euro de kilo kwijt.”
Moet z’n tijd hebben
Voorzitter Wim Baan van IVN Rijssen-Enter is het volmondig met hem eens. „We hebben de gemeente delen in Middelveen-Overtoom aangewezen voor bloemrijke bermen, zoals langs de Middeldijk, de Kluinveen- en de Zwilweg. Het is een meerjarenplan, het moet zijn tijd hebben. Maar dan krijg je er ook iets moois voor terug.”
