De IVN Natuurkoffer nu ook in Zutphen
Sinds een paar maanden gebruiken wij, Karin en Lida, als werkgroep de Natuurkoffer in verzorgingshuis De Polbeek. Een keer per maand bezoeken wij een groep oudere bewoners, die weinig of niet meer buiten komen. We nemen de bewoners, die voor de gelegenheid een begeleider bij zich hebben, mee naar buiten. Om te genieten van wat er te zien, te ruiken, te horen, te voelen en soms te proeven is. Maar vooral ook om herinneringen aan te spreken. De deelnemers zijn licht dement, soms sterker vergeetachtig, maar herinneringen hebben ze allemaal. Een opvliegende eend kan leiden tot een gesprek over vroeger; het voelen van madeliefjes bracht herinneringen aan lente en bloemenkettingen met zich mee. De laatste keer hadden we pech. Het was in juni. We waren nog niet buiten of het begon te druppelen. Er stond ook een nogal koud windje, dus de leiding dirigeerde iedereen weer naar binnen. Maar gelukkig is het natuurkoffer project juist ook bedoeld voor binnen. De inhoud van de koffer inspireert tot het binnen brengen van en werken met natuur. Er zijn boekjes met tips, loeppotjes, grote foto’s, kaarten met natuurafbeeldingen waarmee spelletjes gespeeld kunnen worden. Daarnaast is het uitdrukkelijk de bedoeling dat wij er onze ‘eigen’ koffer van maken, met materialen uit de natuur die in een programma gebruikt kunnen worden. Denk aan vruchten, noten, diertjes en zo. Op die bewuste regenachtige ochtend hadden de IVN-begeleiders, we waren met z’n drieën dankzij twee gidsen in opleiding, emmers vol bloemen en kruiden van de maand juni binnen gebracht. Het was een zeer kleurrijk geheel waar iedereen erg van genoot. Door te kijken en te ruiken vooral. Vervolgens mocht al dit moois gebruikt worden om je eigen zomer-schilderij te maken, die de deelnemers na afloop mee naar hun kamer konden nemen. Zo blijft de herinnering aan een mooie ochtend nog even voortbestaan.
En, oh ja, we hadden ook iets te proeven bij ons: vlierbloesemlimonadesiroop. Je merkt wel, de Natuurkoffer kan gevuld worden met alles wat wij willen, alles waar deelnemers herinneringen aan hebben en blij van worden. Het is voor ons IVN’ers even schakelen: natuur naar binnen brengen. En het is vooral ook een creatief proces, wat en vooral hoe bied je de groep iets aan. Er zijn zoveel mogelijkheden, van natuurmaterialen uit het bos tot een film kijken van een wandeling ín dat bos. Hoe prikkel je alle zintuigen? We zijn nog te kort bezig om in te kunnen schatten wat mensen in die situatie zelf zouden willen. Het werken met de Natuurkoffer is ook voor ons zeer leerzaam. Heb je tips of ervaringen? Deel ze met ons. Er wordt op meer plaatsen in het land al langer gewerkt met de IVN-natuurkoffer, er wordt ook onderling uitgewisseld en er is landelijke en regionale ondersteuning voor. Voor ons is het nu nog klein, maar wie weet breidt het gebruik van de natuurkoffer zich uit en zijn er straks meer gidsen die dit boeiend vinden om te doen.
Karin van Heijst en Lida Henning
