4. Kruidentuin tegen walmuur
Deze elementen met een cultuurhistorisch karakter bevinden zich tussen de min of meer natuurlijke begroeiing in de Heemtuin, maar toch horen deze elementen hier thuis. Al in de Middeleeuwen werden kruidentuinen 
aangelegd, vooral bij kloosters en gasthuizen. Kenmerken zijn het strakke padenpatroon en de haagjes om de plantvakken. Met een knipoog naar de bijen die een vaste bezoeker zijn van de geurende kruiden, hebben we bij de inrichting gekozen voor de vorm van een honingraat, een zuivere zeshoek in het midden ingeplant met een geurende botanische roos, met vanuit de hoekpunten de paden naar de randen van de Kruidentuin. 
In het voorjaar van 2019 is deze structuur weer helemaal opnieuw gestraat. De waardevolle oude klinkers zijn, 11 klinkers breed, tussen moderne banden gelegd op een geheel nieuw zandbed. Het onderhoud van de paden zal nu minder tijd in beslag nemen.
Na het planten van de “Lonicera nitida
‘Maigrun’ –struikkamperfoelie” zal het wel enige tijd duren voor de kenmerkende strakke haagjes van een kruidentuin een feit zijn, maar het werk dat we in 2018 hadden met het bestrijden van de rups van de buxusmot, wilden we niet nogmaals.
Gelijktijdig zijn in de revitalisering de indeling van de plantvakken gewijzigd. In twee vakken staan kruiden die we gebruiken voor het kleuren van wol, voor het met geur bestrijden van muggen bijvoorbeeld, of om een lekkere geur in het beddengoed te brengen. Daarna komen twee vakken waar keukenkruiden staan: kruiden voor in salades, voor in stoofschotels en om thee te trekken. In een kruidenspiraal laten we ieder kruid op een perfecte plek groeien (meer of minder vochtig/ meer of minder zon). Tot slot staan er in twee vakken kruiden die we kunnen gebruiken voor onze gezondheid. In het midden dus, in de honingraat, staat een botanische roos, tijdens de bloei een echte geurverspreider, voedselleverancier voor insecten en na de bloei, met bottels interessant voor vogels.
Oude muren, gebouwd van zachte baksteen, kalk, zand en leem bieden een milieu waarop interessante begroeiingen kunnen voorkomen. In onze historische omgeving wordt al sinds vele eeuwen gebouwd. Enkele restanten van oude bebouwingen zijn gelukkig nog bewaard gebleven. Het Wijkse kasteel en de oude stadswalmuur zijn hiervan duidelijke voorbeelden. Omdat deze oude bouwwerken een karakteristiek onderdeel uitmaken van onze omgeving, is in de Heemtuin een “oude” walmuur nagebouwd. Hiervoor zijn diverse materialen gebruikt: oude stenen van een veldoven, kloostermoppen van een slooppand in het centrum van Wijk bij Duurstede, nieuwe bakstenen en voor de fundering betonklinkers. Voor het metselen is een specie gebruikt bestaande uit portlandcement, kalk en zand. In de muur zijn uitsparingen open gelaten om huisvesting te bieden aan insecten, vogels en, wie weet, misschien ook aan vleermuizen. Deze uitsparingen zijn gedeeltelijk opgevuld met grond, waarin muurplanten zijn uitgezaaid. In 2017 hebben we diverse planten bij geplant omdat de muur weinig begroeid was. Maar een klein gedeelte is daar nu nog van over. Het blijft een moeilijke biotoop. Op de muur in de straat “Langs de wal” kunt u ook muurplanten zien.
Het beheer van de Kruidentuin is intensiever dan bij de andere gebiedjes. In het groeiseizoen moeten we wieden wat we er niet willen hebben groeien en de bodem luchtig houden. Kruiden zijn gebaat bij regelmatig oogsten. Bij uitbundige groei moeten we ingrijpen en kunnen open plekken misschien weer vullen met wat “over” was en anders “verjongen we de plant door de kern te verwijderen en met de rand verder te gaan. Ook is dit het enige gebiedje dat soms wat voeding kan gebruiken.
De beheerswerkzaamheden van de muur zijn vrij beperkt. Afhankelijk van de ontwikkeling van de muurbegroeiing, zal er worden bij geplant. Muurbegroeiing is zeer gevoelig en betreding van de muur moet worden voorkomen.
Het beplantingsplan voor de Kruidentuin is vanaf voorjaar 2019:
Voedselplanten voor dieren
1. Bosaardbei
2. Bosroos
3. Beklierde heggenroos
4. Apothekersroos
Gebruiks- en geurkruiden
5. Gewone smeerwortel
6. Absintalsem
7. Citroenmelisse
8. Rozemarijn
9. Lievevrouwebestro
10. Echte lavendel
11. Zeepkruid
Verfkruiden
12. Wede
13. Verfbrem
14. Gewone agrimonie
Theekruiden
15. Sint-janskruid
16. Echte heemst
17. Hondsdraf
18. Grote tijm
19. Echte kamille
20. Munt
Eetbare kruiden
21. Grote engelwortel
22. Akkerklokje
23. Bloedzuring
24. Hondsdraf
25. Grote tijm
26. Smalle weegbree
27. Wilde marjolein
28. Bieslook
29. Veldsalie
Geneeskrachtige kruiden
30. Gewone smeerwortel
31. Hondsdraf
32. Duizendblad
33. Goudsbloem
Geneeskrachtige kruiden
34. Boerenwormkruid
35. Echte valeriaan
36. Sint-janskruid
37. Moerasspirea
Walmuur:
Het blijft ons streven om u in de Heemtuin een begroeide Walmuur te laten zien. Planten die wij zullen blijven afnemen van De Cruijdthoeck, voor planten is dit De Heliant zijn:
Muurleeuwebek
Muurbloem
Gele helmbloem (zeer kalkrijk, mergelblokken)
Klein glaskruid
Blaasvaren
Brede eikvaren
Gewone eikvaren
Mannetjesvaren
Moederkruid
Muurvaren
Schubvaren
Steenbreekvaren
Stinkende Gouwe
Tongvaren
In onze brede muur is bovenin ook een ondiepe goot die opgevuld is met een mengsel van verteerde koemest, leem en mergel en plaatselijk, ter verkrijging van meer variatie in milieu met zuur materiaal. Op deze wijze ontstaan ideale groeiplaatsen voor:
Diverse soorten Vetkruid
Toortsen
Gele kamille
Muurleeuwebek
Huislook
Duitse lis
Links naar pagina’s met alles over kruiden en hun toepassingen:
https://blog.huisjetuintjeboompje.be/exterieur-2/tuin/kruiden-en-hun-toepassingen/
https://plantaardigheden.nl/plant/kruidenlijstjes/default.htm
Links naar kruidentuinen en begroeide muren zijn:
https://www.vriendenbeatrixpark.nl/beatrixpark/artsenijhof/
http://www.eetbaarijsselstein.nl/
https://www.universiteitsmuseum.nl/te-zien-en-te-doen/oude-hortus
Wandeling door kruidentuin:
https://www.avogel.nl/tuinen/activiteiten/afbeeldingen/gezonde_wandelroute.php
