Verslag wandeling Needse Achterveld
Verslag wandeling Needse Achterveld op zondag 19 augustus 2018.
Thema: Invloeden van de klimaatverandering in de natuur.
Wie had een jaar geleden met de planning van de wandelingen voor 2018 kunnen bedenken dat het thema “bloeiende heide” als wandeling niet door kon gaan. Door de weersomstandigheden, die al vroeg in het voorjaar begonnen en tot heden voor extreme situaties hebben gezorgd, hebben we besloten de wandeling een heel ander thema te geven. Droogte en hele hoge temperaturen hebben het Needse Achterveld een heel ander gezicht gegeven.
50 Deelnemers verzamelden zich op deze zondagmiddag op de parkeerplaats van Staatsbosbeheer aan de Visschemorsdijk in de Rietmolen en waren vooral benieuwd naar de gevolgen van de klimaatverandering.
Het altijd verdronken elzenbroekbos was onze eerste stop om de deelnemers te laten ervaren, wat de droogte hier voor invloeden heeft gehad. In normale omstandigheden kun je vanaf het bospad het broekbos aanschouwen, maar nu kun je er dwars doorheen lopen zonder natte voeten te krijgen. Door de Bornegoorsegoot, die als een rechte, diepe sloot door het Achterveld liep, en het vele water afvoerde naar de Schipbeek, en tien jaar geleden is dichtgegooid. Het doel was destijds het broekbos en de twee omliggende retentiegebieden van veel water te voorzien. Maatregelen die tot deze zomer afdoende waren. Het broekbos heeft erg veel berken, die door de natte voeten het loodje hebben gelegd. De elzen hebben het nu echter moeilijk, zij zijn het die nu hun natte voeten missen en al veel blad laten vallen.
Bijzonder was een afgestorven berkenstam, die nog zoveel vocht produceerde, dat er een prachtige zwavelzwam op groeit. Zo mooi, dat het op afstand een keramiek kunstwerk lijkt.
We passeren een drinkpoel, volkomen verdroogd. Volgens Staatsbosbeheer is dit de 1e keer in 25 jaar. Er komen dan ook regelmatig meldingen binnen van wandelaars dat de beesten geen water tot hun beschikking hebben. Echter, de dieren kunnen water drinken uit de drinkbakken, die verspreid in het gebied zijn gerealiseerd. Uit voorzorg heeft de boer de koeien die er normaal tot november grazen al een poos geleden naar de boerderij gehaald en worden de paarden bijgevoerd.
Dan wandelen we het heidegebied in. Bruin, dor en verschroeit, het knispert onder je schoenen. Vooral op de dekzandrug en de hoger gelegen delen is het een trieste aanblik. Daar, waar de heidevelden wat lager liggen is nog wat lila te bespeuren. Hier zal het gebied wat langer water hebben vastgehouden.
De jeneverbessen staan er nog goed bij en laten met een fierheid zien hoe kenmerkend en mooi zij voor dit gebied zijn. Ook het grote gagelveld heeft veel schade door de droogte opgelopen, ondanks dat het in een gebied met kwelwater groeit. De bladschade is vooral veroorzaakt door zonnebrand. Iets verder in het veld vinden we nog vrij veel klokjes gentianen, kleiner dan gewoonlijk en aanzienlijk lichter van kleur.
We struinen nu dwars door het Achterveld en passeren nog een poeltje met een klein beetje water op de bodem. Aan de sporen kun je zien dat er veel dieren nog wat water proberen te drinken. Dit stuk van het Achterveld is gewoonlijk niet passeerbaar vanwege de hoge waterstand. Een gebied waar je ook anders nooit zou komen, maar nu de deelnemers een unieke kans geeft om het eens op een andere manier te bekijken.
En dan ……is er koffie. Aan de Hoge Haarweg, bij de picknick bank kunnen we genieten van koffie/ thee en een plak koek.
We beginnen aan het laatste traject van deze wandeling en bezoeken eerst een indrukwekkende mierenhoop ( koepelnest) van de bosmier. Altijd fascinerend deze beestjes te zien werken!
We staan met de deelnemers nog stil bij de berkenopslag in het gebied. Met de natuurwerkdag in november en door de medewerkers van de werkgroep landschapsbeheer worden de heidevelden regelmatig opgeschoond. Zou dit niet gebeuren, dan verdwijnt de heide en ontstaat er weer een bos.
Voor Staatsbosbeheer is het overigens nog niet duidelijk hoe de verschroeide heide zal reageren op deze enorme droogte en of het volgend jaar nog weer uit zal lopen. En, welke maatregelen ze eventueel moeten treffen. ( maaien/shoppen)?
Via het pad aan de andere kant van het broekbos komen we om 16.30 uur terug op de parkeerplaats. We nemen afscheid van de deelnemers, die deze middag hebben kunnen zien wat klimaatverandering doet met de natuur!
Tekst :Anke Hollink Foto’s: Anke Hollink en Anita Mulder