Verslag wandeling Lievelderveld op 19 juni 2016
Op zondag 19 juni verzorgde het IVN Oost Achterhoek, als altijd in samenwerking met de KNNV Oost Achterhoek, een excursie naar het ‘Grijze veld’ (Lievelder veld).
Ooit een uitgestrekte heide
Wie wel eens over de N18 van Lichtenvoorde naar Groenlo rijdt, kent het waarschijnlijk wel: het heitje aan de linkerkant ter hoogte van Lievelde. Weinig mensen zullen zich realiseren dat er zich omstreeks 1900 tussen Zelhem en Vragender nog een enorm heideveld uitstrekte, waarvan dit heitje het laatste overblijfsel is. En dit was eigenlijk ook al voor een stuk verdwenen! Tot 2002 stond er aan de kant van de N18 maïs! Vanaf 2002 is het Grijze- of Lievelderveld met het nemen van allerlei maatregelen omgevormd tot het ‘Staatsbosbeheerreservaat Lievelderveld’.
Fop I. Brouwer
We begonnen de excursie met een citaat van prof. Dr Fop I. Brouwer die vanaf 1952 wekelijks een bijdrage leverde aan het programma ‘Weer of geen weer’(voorloper van ‘vroege volgels’). Hij sloot altijd af met de zin: ’ Zo ziet u maar weer luisteraars, dat alles wat groeit en bloeit ons altijd weer boeit.”
En tijdens deze excursie was er dan ook het nodige dat boeide! Dit nog los van de bijzondere plantjes: gevlekte orchis, beenbreek, stijve ogentroost, moeraskartelblad, vlottend bies in een vennetje, de bijzondere en mooi herstelde schuilhut uit de tweede wereldoorlog nabij de Zwolse weg en het afgevallen geweitje dat we vonden van een reebok.
Maar we verwonderden ons er vooral over hoe twee vegetatietypen dwars door elkaar kunnen lopen.
Zuur en basisch
Heide groeit op zure ondergrond en bestaat hoofdzakelijk van regenwater. Onder andere orchideeën gedijen op kalkrijke ondergrond. We verdiepten ons in de omstandigheden waaronder bepaalde plantjes leven en konden verklaren waarom bepaalde plantjes op de ene plek en (soms vlak naast elkaar!) dan weer op de andere plek voorkomen. Ook was er in de nabijheid van het Grijze veld een weiland waar als je goed keek allerlei heideplantjes groeiden. Want immers: ooit is er van Zelhem tot Vragender één groot heideveld geweest….
Jan Dirk Focker