Langs de Ramsbeek

Datum: 18 en 19 mei 2019
Gidsen: André (hoofdgids), Regina en Lies

door Esther Goorhuis van den Berg

Op zaterdagochtend 9.30 uur meldde ik mij bij de gidsen op de parkeerplaats. Ook twee klasgenoten bleken deze wandeling als stage te hebben uitgekozen, namelijk Homme en Joost. Jan Willem, ook een klasgenoot, liep uit interesse mee.

Ramsbeek1De gidsen hebben ons eerst verteld waar je op moet letten als gids. Dingen zoals: jezelf voorstellen aan het begin van de wandeling, iets vertellen over de historie van het gebied en iets vertellen over de huidige situatie van het gebied. Belangrijk is ook de mensen zo te groeperen dat de gids het gezicht in de zon heeft, omdat anders de mensen jou als gids niet goed kunnen zien. Ook vertel je de groep dat het belangrijk is om op de paden te blijven en dat men voorzichtig moet zijn, daar waar ook ander verkeer aanwezig is. Verder is de ervaring van deze gidsen dat na de pauze, waarbij koffie/thee wordt aangeboden, de aandacht van de meeste mensen een beetje verslapt. In afwachting van de mensen die komen, wordt de groep in tweeën of drieën gesplitst. De afstand van de meeste wandelingen is meestal zo rond de 5 kilometer. De tijd die daarvoor staat is ongeveer 2,5 uur.

Dan gaan we op pad. André vertelt ons een heleboel verschillende dingen over planten, kruiden, bloemen en struiken. Wat leuk is om te weten, is dat er bijvoorbeeld zo’n 150 soorten bramen voorkomen en dat elke periode één soort in bloei staat, wat natuurlijk erg interessant is voor de insecten die daarvan leven. De salomonszegel wordt in de Achterhoek ‘mot met biggen’ genoemd.

Er werd ook een stukje cultuurhistorie verteld over het Kerkloobos. Burgemeester Smits van Eibergen liet na zijn dood in 1924 het Kerkloobos na aan de bevolking. Het is een gebied van ongeveer 40 hectare grond, dat voor 1/3 uit naaldbomen, 1/3 uit gemende bomen en 1/3 deel uit loofbomen bestaat. De oudste bomen stammen uit 1870. Er is een opvallend grote variatie bomen in het bos, zoals beuken, berken en eiken. Ook exoten zoals de douglas spar en de acacia zijn vertegenwoordigd. Het bos ligt op de overgang van een hoger gelegen gebied naar het berkeldal. De bovenste laag van de bodem bestaat uit een dunne laag strooisel, met daaronder een zandlaag en daar weer onder kleileem. Hier zijn zelfs haaientanden gevonden uit het Plioceen!! (5,333 tot 2,588 miljoen jaar geleden)

Ramsbeek2Het bos heeft een oppervlakkige waterstand. Aan de wortels van de bomen die zijn omgewaaid is goed te zien dat ze oppervlakkig zijn geworteld. Tijdens de droogte is er nauwelijks water en daarom zijn er eind 19e eeuw greppels gegraven. Daardoor ontstonden dammetjes en deze worden rabatten genoemd. Op deze rabatten werden de bomen geplant, zodat ze tijdens de natte periode niet in het water stonden en tijdens de droogte water konden krijgen via de greppeltjes. Op deze rabatten  staan veel eiken en berken, maar ook de els gedijt goed op een rabat.

We gaan verder met de wandeling naar de overkant van het bos. We lopen een eind langs het fietspad, omdat daar de kanten weinig worden gemaaid en er dus heel veel soorten planten en kleine struiken voorkomen. De belangrijkste die we gezien hebben en gaan benoemen zijn: vogelmelk, robertskruid, look zonder look, grote muur, draadereprijs, akkerkool, klaverzuring, helmkruid, koninginnenkruid, valeriaan en de inheemse berenklauw.

We lopen daarna langs een gemeente haag en André vertelt hier over de struiken en voorkomende rupsen en vlinders, waaronder het Oranjetipje.

Dan komen we bij de Ramsbeek. André vertelt over de nieuwe aanleg (ongeveer 8 jaar geleden), over de vistrap en de aangelegde meanders. Bij veel regenval in Duitsland wordt er water in opgevangen en is er ook nog een opvangdeel achter de dijk.  Daardoor zijn er als het ware nieuwe stukjes natuur ontstaan, allemaal door Natura 2000 uitgevoerd. De vistrap stelt de vissen in staat om tegen de stroom op naar de hoger gelegen gebieden te zwemmen. Ook is voor de vissen de snelheid uit de stroom gehaald. Heel af en toe moet men deze stroom baggeren.

Ramsbeek3De Ramsbeek heeft een middendoel; het is ecologisch en afvoerend en deze kaderrichtlijnen komen in heel Europa voor. We zien in het water de Fuut met jongen op haar rug, de kuifeenden en verschillende planten, zoals de bosbies, de gele lis en de ratelaar.

Na de Ramsbeek lopen we een stukje langs een bospad, waar we een plant spotten die op de rode lijst staat: de rankende duivelskervel. Deze plant is een eenjarige plant die behoort tot de papaverfamilie. Heel bijzonder dus!

Ramsbeek4De pauze, waarbij koffie en thee kan worden gedronken, wordt gehouden niet ver van het eindpunt. We lopen terug naar het einddoel. André vraagt of Joost, Homme en ik morgen het laatste deel van de wandeling willen ‘gidsen’, zodat hij voor de koffie kan zorgen.

Zondagmiddag om 13.45 uur zijn alle gidsen aanwezig en is het wachten op de mensen die meelopen. Er komen zo’n ruim 30 mensen en de groep wordt opgedeeld in twee groepen. De ene groep gaat met Regina en Lies mee en de andere groep gaat met Andre mee.

Ramsbeek5De wandeling gaat gemoedelijk en de mensen vinden het erg leuk om alle weetjes te horen over de verschillende onderwerpen. Na de koffiepauze mogen wij dus echt ‘gidsen’ zonder André. Ik vond het erg leuk om dingen te vertellen en de groep bleef goed geïnteresseerd. Ook Joost en Homme hebben hun aandeel gehad en zo kwamen we bij het eindpunt met de groep. Ik heb het een erg leuke ervaring gevonden en heb veel geleerd van de gidsen, zowel van Lies, Regina en André. Alle gidsen hadden op hun eigen manier een verhaal te vertellen, waar ik op mijn beurt weer van heb geleerd. Een zeer leerzame en mooie ervaring die ik zeker niet had willen missen. Ook was het erg leuk om dit samen met mijn twee andere klasgenoten te delen.