Spouwmuren isoleren? Controleer eerst op vleermuizen!

Veel vleermuizen bewonen graag loze ruimtes in huizen en daken, met name spouwmuren en de ruimte onder dakpannen. Bij na-isolatie van onze huizen verdwijnen rustplaatsen en komen vleermuizen vast te zitten in de spouw. We zijn bij wet verplicht ons in te spannen de diertjes te ontzien. Wat kunnen we doen?

Beschermd en bedreigd
Zowel vleermuizen als hun verblijven zijn bij wet beschermd. Men moet dus alles wat mogelijk is doen om te voorkomen dat men de diertjes doodt of hun verblijfplaatsen vernietigt. Dat is belangrijk want ze worden van verschillende kanten bedreigd, ook door zaken waaraan we wel wat kunnen doen. Behalve van insecticiden en pesticiden hebben vleermuizen veel te vrezen van onze (ver)bouwactiviteiten en verduurzaming van gebouwen. Houten constructies in kerkzolders en schuren worden behandeld tegen boktorren, zolders en kelders afgeschermd en spouwmuren geïsoleerd waardoor verblijfplaatsen niet meer toegankelijk zijn.

Spouwmuren nakijken vóór isoleren
Tien van de zeventien in Nederland voorkomende vleermuissoorten bewonen graag loze ruimtes in huizen en daken. Spouwmuren en de ruimte onder dakpannen zijn favoriet. Bij na-isolatie van onze huizen verdwijnen rustplaatsen en vinden vleermuizen regelmatig de dood. Ze slapen of zijn te traag om te vluchten als de spouw gevuld wordt. Als ze al kunnen vluchten met pur of kleverige piepschuimkorrels op hun lijfje, sterven ze gewoonlijk alsnog. Vooral in de perioden dat vleermuizen in grote aantallen bij elkaar kunnen zitten, zoals de kraamtijd en de winterslaapperiode, kan spouwmuurisolatie grote negatieve gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk dat een aannemer met een cameraatje (endoscoop) eerst kijkt of er vleermuizen in uw spouwmuur zitten, ook al worden niet alle diertjes ontdekt. Het voorkomt evenmin dat de schuilplaatsen verdwijnen maar het is zeker beter dan níets doen.

Vleermuizenkasten
Energiebesparing en bevordering of behoud van biodiversiteit gaan dus niet altijd vanzelfsprekend samen. Huizen verduurzamen is echter noodzakelijk. Kan men negatieve effecten voor dieren onmogelijk voorkomen, dan kan een ontheffing worden verkregen van het verbod dierenverblijven te vernietigen. Wel moet men vervangende woonruimte bieden, door bijvoorbeeld vleermuizenkasten op te hangen. Die zijn te koop of kan men zelf maken. Een andere optie is de inbouwkast. (Voor vogels zijn vergelijkbare alternatieven beschikbaar).Voorbeelden staan op de site www.vleermuiskasten.nl/content/inbouwkasten. Let wel: niet iedere vleermuissoort huist in gelijksoortige ruimten.