Treurend kunstwerk
13 oktober 2014
Het lijkt of we teruggaan in de tijd. Lopende richting het park komen we eerst langs het statige Huize Frankendael. Vanuit een weelderige fontein kijken de goden Poseidon en Amphitrite naar de Middenweg in Amsterdam Oost. In vroeger tijden hadden zij een heel ander uitzicht: Frankendael lag in de 17e eeuw buiten Amsterdam. Het was een buitenplaats van rijke kooplieden. Tegenwoordig is het park toegankelijk voor iedereen. Een stukje verder wandelen mijn vriend en ik door een deftige poort. Met gouden letters staat Frankendael geschreven. Ik ben nieuwsgierig naar de Witte Laan. Deze laan wordt zo genoemd vanwege de vele witbloeiende planten. Er zouden hier bijzondere bomen staan. We hoeven niet ver te lopen. Al snel zie ik de imposante groenblijvende eik. Prachtig!
Als ik me omdraai, trekt iets eigenaardigs mijn aandacht. Het is een boom, maar toch…. Een deel van de boom oogt onnatuurlijk. Het lijkt net een sculptuur. Als ik dichterbij kom, zie ik waarom het zo anders oogt. De dikke kronkelige stam heeft een deel van zijn bast verloren. Het vrijgekomen blanke, gladde hout geeft de boom de uitstraling van een beeldhouwwerk. Boven dit dikkere gedeelte zit weer een andere laag: een wirwar van dunne, bruine slingerende takken. Net een buizenstelsel uit een laboratorium, of een nest voor een hele grote vogel. We bekijken de boom van alle kanten. Nu begrijp ik waarom ik dit natuurlijke kunstwerk aanvankelijk voorbij liep. Aan de voorkant wordt de stam verstopt door vele loodrecht hangende takken met groene, langwerpige bladeren. Wat voor soort boom is dit? Hij lijkt op een treurwilg.
Het blijkt de treurhoningboom te zijn. Hij komt van origine in China en Korea voor. In Japan tref je hem bij tempels en op begraafplaatsen. De boom heeft een brede, ronde open kroon en een grijsgroene schors. De twijgen zijn donkergroen. De geveerde bladeren zijn 20 cm lang en bestaan uit 7 tot 17 eironde groene blaadjes. De gekke scheuren die we zagen, ontstaan op latere leeftijd door diktegroei. Hij groeit langzaam en pas na tien jaar of later gaat hij bloeien. Dat wil zeggen, àls hij gaat bloeien. Hij heeft veel warmte nodig. In Nederland komt hij meestal niet tot bloei. De roomwitte bloemen vormen een lange pluim van 30 cm. Zou het uitmaken of we een warme zomer hebben? Misschien verschijnen er dan toch bloemen. Volgend jaar augustus ga ik nog eens kijken. Maar eigenlijk hoeft hij niet eens te bloeien. De treurhoningboom is altijd bijzonder.
Foto’s: Wilbert van der Hulst
