IVN Schooltuinaanpak - KBS Bernewird Tuin en moestuin

Week van de Schooltuin: KBS Bernewird doet voor hoe het moet

Primair onderwijs 21 mei 2025

Het is de Week van de Schooltuin! Van 19 tot en met 23 mei vieren we met elkaar hoe leuk en belangrijk schooltuinieren is en inspireren we anderen om óók aan de slag te gaan in de schooltuin, want schooltuinieren is een feestje! Dit jaar staat de wortel centraal en gaan wij voor: ‘Elk kind goed geworteld’. Je kunt de hele week meedoen met je eigen activiteiten in de schooltuin of doe mee met een van de activiteiten van Alliantie Schooltuinen en Jong Leren Eten.

Wil je wel aan de slag met schooltuinieren maar weet je nog niet hoe? Of kun je wel een beetje hulp gebruiken? Misschien is de IVN Schooltuinenaanpak dan wat voor jou. Scholen die meedoen aan de Schooltuinenaanpak ontvangen onder andere een lessenserie, voorbeeldontwerp voor de schooltuin, een teeltplan en de mogelijkheid tot begeleiding door een moestuinexpert. KBS Bernewird in het Friese Boarnwert ging je voor: deze school doet mee aan de pilot. Joanneke Romkema, docent Groen, moestuincoach en onderwijsontwikkelaar, vertelt over haar ervaringen met de Schooltuinaanpak: “Ik vind het belangrijk dat leerlingen een relatie aangaan met de natuur.”

“Alle essentiële onderdelen komen langs”

Het is een zonnige dag in mei als de leerlingen uit groep 6 en 7 van KBS Bernewird les krijgen over bestuiving. Die les krijgen ze niet in de klas, maar buiten op het plein. Toepasselijk, aangezien ze na de klassikale les zélf aan de slag mogen in de schooltuin, waar bijen hard nodig zijn om bloemetjes te transformeren naar vruchten. “Het lesmateriaal is heel compleet”, zegt Joanneke. “Je hebt het over bodemdiertjes, over insecten en bestuivers. Alle essentiële onderdelen voor kinderen om te leren hoe alles samenwerkt in de natuur en dus ook in de moestuin komen langs.”

IVN Schooltuinaanpak - KBS Bernewird

En hoewel tijdens de theorieles blijkt dat de kinderen al veel kennis hebben opgedaan – ze weten wilde bijen feilloos te onderscheiden van zweefvliegen, wespen en honingbijen – is het duidelijk dat schooltuinieren het favoriete onderdeel is van de les. “Mogen we al bijna het tuintje in?” vraagt een leerling die ongeduldig heen en weer zit te schuiven op z’n bankje. “Ze willen gewoon met hun handen in de aarde,” vertelt Joanneke vrolijk. “Sommigen zeggen weleens: ‘ieuw, vies!’ Maar de meesten vinden het magisch en superinteressant om ermee bezig te zijn. Het is nog wel wennen, zelfs hier op het platteland zijn kinderen niet perse gewend om de hele dag buiten te zijn. Daarom ben ik blij dat we dit doen, buiten zijn is ten slotte heel normaal.”

IVN Schooltuinaanpak - KBS Bernewird

Klein schooltje met grootse plannen

De schooltuin van KBS Bernewird ligt er mooi bij met de vele moestuinbakken, een wilgentipi en houtsnippers om de bodem te bedekken. Daarvoor hebben de ouders en leerkrachten de handen ineengeslagen. Er is twee zaterdagen hard gewerkt om dit nieuwe deel van de schoolmoestuin voor groep 6 en 7 aan te leggen. “Nu komen de ouders ook letterlijk om de hoek kijken om te zien hoe het ervoor staan met de schooltuin. Die betrokkenheid, dat is natuurlijk magisch”, vertelt Joanneke enthousiast.

Maar ook de Schooltuinenaanpak van IVN heeft geholpen: “Wij zijn een klein schooltje met grootste plannen. Maar als klein schooltje is het soms best moeilijk om veel voor elkaar te krijgen. Je krijgt veel materiaal van IVN en dat helpt om schooltuinonderwijs te borgen. Daarnaast is het fijn om een lesplan te hebben en een zaaischema, je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Ik weet veel van groen, maar dat geldt lang niet voor iedereen. Op deze manier voelen alle leerkrachten zich gesteund en sneller vertrouwd om de kinderen mee de tuin in te nemen.”

5 groene tips

Joanneke geeft 5 tips aan scholen die wel willen beginnen met schooltuinieren, maar nog niet zo goed weten hoe.

  1. Betrek ouders en de buurt erbij. “Je kunt het niet alleen, je hebt ouders nodig die ondersteunen en helpen.”
  2. Begin gewoon. “Wees niet te bang, mislukken mag! Dan doe je het gewoon nog een keer.”
  3. Begin klein. “Leg niet direct een enorme moestuin aan. Begin klein om het te leren en ontwikkelen, dan kan je jezelf later uitdagen om het grootser aan te pakken.”
  4. Download het handboek schooltuinieren. “Ik noem het ‘de bijbel van schoolmoestuinieren’.”
  5. Geniet ervan. “Het is mooi om te zien wat er gebeurt met de kinderen. Als ze zich opeens zitten te verwonderen over een kevertje, dat maakt mijn dag helemaal goed. Verwonder je mee met de kinderen en blijf vooral lekker spelen.”
IVN Schooltuinaanpak - KBS Bernewird

Ontdek meer over

Deel deze pagina