Gezondheid

Jong, druk en toch verbonden

IVN 28 februari 2023

‘Een mooi uitzicht in de bergen of in het bos spreekt snel tot de verwondering, maar voor mij is het net zo fascinerend om naar een mier te kijken: het is zo’n klein dier en toch zit alles erin, alles werkt. Zo kan je je ook verwonderen over jezelf en anderen, we zijn allemaal natuur,’ vertelt Berber over wat natuurverbinding voor haar betekent. Als bosbadgids ziet ze wat het met mensen doet om met alle zintuigen aanwezig te zijn in de natuur: ‘Laatst was er een vrouw die voor het eerst bewust de wind door de bomen hoorde waaien.’ Veel jonge mensen leven een druk bestaan en we zijn vaak met onze gedachtes heel ergens anders. Om te verbinden met de natuur hoef je niet een uitgebreid bosbad of een lange wandeling te maken. ‘Het kan ook iets kleins zijn. Door het laagdrempelig te houden, is het makkelijker om het dagelijks te blijven doen.’  

Berber Gieles (27 jaar) hielp een zomer mee met het Tiny Forest team (nu: IVN Stadsvergroeners) en deed onderzoek bij groene organisaties waaronder IVN. Wat haar daarbij opviel? ‘Het was leuk om te ontdekken dat er organisaties zijn die met natuureducatie en natuurverbinding bezig zijn en zich erom bekommeren dat mensen genoeg in de natuur zijn. Het interessante daarbij is dat mensen in deze organisaties vaak een passie voor natuur hebben, maar dat het ook voor hen lastig is om tijdens werktijd ruimte te maken voor natuurverbinding. Daarbij is contact met de natuur voor iedereen weer anders. De een voelt zich verbonden bij het spotten van een bijzondere vogel en de ander bij het luisteren naar de regen.’  

Micro-breaks

Overdag probeert Berber zoveel mogelijk buiten te komen, maar dat vraagt best wat: ‘Door drukte zijn er dagen dat ik minder aandacht heb voor de natuur. Het is ook onderdeel van mens zijn: schipperen tussen perfectie en het dagelijks leven.’ Er is één feitje dat Berber altijd bijblijft en haar rust geeft als het even niet lukt om lang buiten te zijn: de micro-breaks. Deze mini-pauzes van een halve minuut tot een paar minuten waarbij je naar een groene omgeving kijkt, geven al een boost aan je creativiteit, probleemoplossend vermogen en ontspanning. ‘Deze groene omgeving kan bijvoorbeeld een groen uitzicht uit het raam zijn, maar zelfs een groen screensaver heeft al een positief effect.’  

Leven met de seizoenen  

Daarnaast leeft Berber bewust met de seizoenen mee: ‘In de natuur zie je de cyclus van de seizoenen heel duidelijk. De lente is een periode van opkomende energie: je ziet de knoppen aan de takken en stinsenplanten (zoals sneeuwklokjes en krokussen) die omhoog komen. De natuur bloeit op tijdens de zomer met vervolgens een rustige afname in de herfst. In de winter komt de rust en is er bovengronds weinig zichtbaar. Onder de grond gebeurt er in die periode juist veel.’ In de huidige maatschappij slaan we de periode van afname en stilte het liefst over; we zijn erg gericht op groei en bloei. ‘Ik denk dat wij, als onderdeel van de natuur, al deze seizoenen onbewust ook doorleven en daar te weinig aandacht aan schenken. Wanneer er geen tijd van rust is, dan ontwikkelt het wortelstelsel van een plant zich niet goed. Met als gevolg dat de bloemen in de lente en de zomer niet optimaal tot bloei komen. Bij mensen gaat dat net zo.’  

En wat betekent dat dan in de praktijk – leven met de seizoenen? Berber: ‘In het voorjaar heb ik veel meer plannen, breng ik mijn ideeën naar buiten en spreek ik vaker af met mensen. Ik zoek de rust op in de winter door het kalmer aan te doen met sociale activiteiten en te focussen op dingen afmaken en afronden. Maar, ook hier moet je niet te perfectionistisch zijn! De realiteit is natuurlijk dat we nog steeds in een samenleving leven waarin dit balanceren blijft. En dat is prima.’

Passie voor natuur als onderdeel van je leven

‘Heb ik dat verhaal van de Efteling wel eens verteld?’ vraagt Berber. ‘Ik had voor mijn verjaardag een setje van boekjes gekregen, waarmee ik verschillende bomen kon herkennen aan bijvoorbeeld de  vorm van het blad. Hier was ik heel blij mee, dus toen mijn ouders vertelden dat we naar het bos gingen, was ik enthousiast. Nu bleek dat we als verrassing naar de Efteling gingen – voor de meeste kinderen een geweldige verrassing, voor mij een grote teleurstelling.’ Later in de pubertijd wist Berber niet goed wat ze met haar passie voor natuur kon doen, behalve  biologie studeren en wetenschapper worden. Ze sloeg een andere kant op en koos voor de studie Bedrijfskunde. Na een poosje gewerkt te hebben, wilde ze toch nog iets met natuur doen. Ze besloot de Master Bos en Natuurbeheer te volgen. ‘Tijdens mijn Master leerde ik voor het eerst over natuurverbinding en dat hier ook onderzoek naar wordt gedaan.’  

Nu werkt ze als Marketeer en Bosbasgids bij Club Groeneveld. Hier is veel aandacht voor werken in natuurlijke ritmes. Hoe geef je natuurverbinding een plek binnen je werk of studie waar hiervoor weinig aandacht is? ‘Waar ik zou beginnen is je focus leggen op wat je buiten kunt zien. Wat voor weer is het? Wanneer wordt het licht en donker? Met dat soort aandachtigheid blijf je verbonden met de wereld buiten huis, kantoor of studie.’   

Auteur

Franciska Maarse

f.maarse@ivn.nl
Communicatiemedewerker

Ontdek meer over

Deel deze pagina