De “Euleteul” van oktober 2025

Nieuwsbrief “De Euleteul” oktober 2025

De wereld is in beweging: klimaat, politiek, technologie het lijkt allemaal tegelijk te verschuiven. Waar de wereld versnelt, houden we in Limburg vast aan wat telt. Niet uit stilstand, maar uit wijsheid. In een wereld die steeds harder lijkt te klinken, houden we vast aan onze eigen, zachte tonen. Het kan overweldigend zijn, maar soms is het niet de wereld die verandert, maar onze blik erop. En als je goed kijkt dan zie je dat het mooiste vaak vlak voor onze neus gebeurt.
Limburg biedt ons alle ruimte voor dat moois. Geen haast maar aandacht, geen afstand maar nabijheid. Een plek waar je even kunt landen en kunt voelen hoe mooi onze natuur is.

Een korte terugblik op de activiteiten van de afgelopen periode
Voorleesochtend voor kinderen van zaterdag 13 september.
Op zaterdag 13 september werd de Heemtuin van IVN Stein een voorleesochtend gehouden.
In deze bijzondere setting werd niet alleen het verhaal van ‘Rupsje Nooitgenoeg’ voorgelezen maar heeft onze natuurgids Elly Bouts ook nog allerlei leuke weetjes verteld én laten zien, over het hoofdfiguur van het boek. Deze leuke buitenactiviteit werd georganiseerd in het kader van de Week van ‘Lezen en Schrijven’.

Natuur-en cultuurwandeling van woensdag 17 september- Amby-Maastricht.
Het was een zeer afwisselende wandeling. De mooie pauzeplek was bij de golfclub van Cadier en Keer. Hier was een prachtig uitzicht over de stad Maastricht.

Bodemdiertjes van zondag 21 september.
Gewapend met schepjes, potjes en een zoekkaart gingen de kinderen op zoek naar duizendpoten, slakken, wormen, kevers, pissebedden en nog veel meer bodemdiertjes.
Deze kleine beestjes vond men op schaduwrijke en vochtige plekken in onze Heemtuin.
Na de zoektocht hielpen de vrijwilligers van IVN de kinderen om uit te zoeken, welke diertjes zij gevonden hadden. Natuurlijk werden alle gevangen diertjes weer netjes teruggezet in de natuur.
Wat staat er de komende tijd op ons programma

Natuur-en cultuurwandeling op woensdag 15 oktober- Susteren.
Dit is een rustige en vlakke wandeling van 11 km. Neem zelf eten en drinken mee.
Verzamelen om 8.45u: parkeerplaats zwembad te Stein.  I.v.m. werkzaamheden Mauritsweg.
Vertrek: 9.00 uur.
Start adres: parkeerplaats Marktstraat 40, Susteren.
Bijdrage IVN leden: gratis
Bijdrage niet IVN leden: € 2,00 dit bedrag voldoen voor het vertrek van de wandeling.
Carpoolen: € 2,50 dit bedrag voldoen aan de chauffeur bij het instappen.
Deelnemers wandelen voor eigen verantwoording en voor eigen risico.
Willen de personen die rechtstreeks naar de startplaats gaan dit doorgeven aan de onderstaande persoon met telefoonnummer!

Foto: Adje Pisters

IVN Wandelteam:
Wil Pisters: 0620697739

Paddenstoelenwandeling op 19 oktober van 10.00 tot 12.00 uur.
Deze wandeling, onder leiding van onze natuurgids John Leclaire, start om 10.00 uur bij het NEC
“de Boschhook” van IVN Stein (Steinerbos 2a, ingang bij IBIS hotel)).
Tijdens de wandeling gaan we op zoek naar  paddenstoelen in het Steinerbos. Het is een beetje afhankelijk van het aantal aanwezige paddenstoelen óf deze wandeling door kan gaan. Indien er niet voldoende paddenstoelen in het bos aanwezig zijn dan zal er een lezing over paddenstoelen in ons NEC gegeven worden. Je bent van harte welkom.

Halloweentocht Stein1 november 2025 vanaf 17:30 uur.
IVN Stein en Scouting Stein organiseren op zaterdag 1 november een Halloweentocht op en rondom het IVN-terrein in het Steinerbos.
Deze tocht is geschikt voor jong en oud.
START: is bij brasserie Steinerbos Stein.
Bijdrage voor de tocht zijn €2,- per persoon, hiervoor krijg je tijdens de tocht een koffie, arme chocolademelk of fris met iets lekkers.
Enige tijd na de aanmelding ontvang je een email met daarin een betaalverzoek.
LET OP: aanmelding is pas officieel na betaling!
We nemen één week voor de tocht contact met je op voor het definitieve tijdstip van starten.
UPDATE: tijdslot van 17:30-18:00 en 18.00-19.00u is VOL!
Er zijn nog twee tijdsloten open; van 20:00-21:00 en van 21:00-22:00u.
Meer informatie?
Neem contact op via steinhalloween@gmail.com

Groenewald atheneum/gymnasium- brugklassen bezoeken weer onze Heemtuin in week 45.
In het kader van de MIVA-projectweek, met als thema  “cultureel erfgoed” bezoeken de leerlingen de Kasteelruïne, de beide musea in Elsloo en Stein én onze IVN Heemtuin.
Een aantal groepen van elk 4 leerlingen gaan in groepjes aan de slag met diverse opdrachten.

Zo zullen ze diverse vragen beantwoorden over Geologie  “Klauwenpaad”, het Boomleerpad en de geschiedenis van het Openluchttheater, welk nú onze IVN Heemtuin is.
Het wordt een interessante en leerzame dag waarbij de leerlingen vragen kunnen stellen over de thema’s die aan de orde komen. Elly Bouts, Riet Vrancken en Lou van Hees van IVN Stein zullen de leerlingen begeleiden en van educatieve- en interessante informatie voorzien.

Boomfeestdag op woensdag 19 november Urdal.
Op woensdag 19 november doen we weer mee met Boomfeestdag in Stein.
Tijdens deze ochtend in de natuur, gaan de kinderen, van KC Aelse, zelf bomen planten en meer leren over de natuur. De Boomfeestdag wordt dit jaar gevierd in het Urdal, tussen Elsloo en Stein.
Dit is een mooie en veilige plek zonder verkeer.
Het wordt een ontzettend leuke, actieve ochtend. Lekker werken, buiten in de natuur.

Wist je dat
Gemeente Stein biodiversiteit van bermen in kaart brengt?
De gemeente Stein zet een nieuwe stap om de biodiversiteit in de openbare ruimte te versterken.
Deze zomer start een meerjarig monitoringsproject waarbij vrijwilligers de natuurwaarden in de bermen in kaart brengen.
Die bermen zijn van belang voor de biodiversiteit.
Maaibeheer met oog voor natuur én veiligheid
De gemeente Stein past al enkele jaren extensief maaibeheer toe. Dit betekent dat bermen, gazons, sloten en natuurweides minder vaak en meer gefaseerd worden gemaaid. Zo ontstaat er ruimte voor bloeiende kruiden en insecten, terwijl de verkeersveiligheid gewaarborgd blijft.
Onmisbaar voor een gezonde leefomgeving
Die kruidenrijke bermen dragen bij aan het herstel van biodiversiteit. Die verscheidenheid in planten, dieren en natuurgebieden is onmisbaar voor een gezonde leefomgeving én voor de insecten.
Bijen en vlinders spelen immers een belangrijke rol in onze voedselvoorziening.
De bermen zijn belangrijk voedsel, bieden schuilplekken en dienen als verbindingsroutes voor insecten en andere dieren.
Vrijwilligersmonitoring
Deze zomer starten vrijwilligers met het monitoren van 30 bermen. Vanaf 2026 tot en met 2028 zullen zij dit twee keer per jaar doen. Omdat natuur langzaam verandert, is een meerjarige aanpak noodzakelijk om betrouwbare conclusies te trekken over de ontwikkeling van biodiversiteit.
De resultaten dragen bij aan verdere verbetering van het maaibeheer.

Er 88 geregistreerde invasieve exoten op de Europese Unielijst staan?
In Limburg komen plant- en diersoorten voor die hier niet van nature thuishoren en een bedreiging vormen voor plant- en diersoorten die hier wel van nature voorkomen.
Deze soorten noemen we invasieve exoten.
De provincie Limburg beschermt de Limburgse natuur en verbetert de inheemse biodiversiteit
(De verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied) door invasieve exoten onder controle te houden (beheersen) en te bestrijden. Hiervoor neemt de provincie maatregelen.
Wordt er geen actie ondernomen, dan kunnen invasieve exoten ervoor zorgen dat inheemse planten en dieren misschien zelfs helemaal verdwijnen.

Wat is een invasieve exoot?
Exoten zijn plant- en diersoorten die oorspronkelijk niet in Nederland voorkomen.
Ze zijn niet op eigen kracht naar Nederland gekomen. Ze liften per ongeluk mee met voertuigen, worden weggegooid in de natuur, ontsnappen uit gevangenschap of worden verhandeld in Nederland. We noemen exoten invasief als ze een gevaar vormen of nadelig zijn voor de Nederlandse plant- en diersoorten.
Voorbeelden van invasieve exoten zijn;
de Amerikaanse rivierkreeft, Aziatische Hoornaar, de Japanse Duizendknoop, Waterpest, Amerikaanse Rivierkreeft, of Reuzenberenklauw.
Ze breiden vaak snel uit, omdat er geen of te weinig natuurlijke vijanden zijn.

Waarom zijn invasieve exoten een probleem?
Wereldwijd worden invasieve exoten gezien als een van de belangrijkste bedreigingen voor de biodiversiteit.
Ze kunnen bijvoorbeeld zo snel groeien dat inheemse soorten onvoldoende licht, (nest)ruimte of voedsel overhouden. Daarnaast kunnen ze inheemse dieren of planten opeten, een nieuwe ziekte overbrengen of paren met inheemse soorten waardoor de (kenmerken van) inheemse soorten verdwijnen. Naast de negatieve effecten voor de biodiversiteit, kunnen invasieve exoten gezondheidsklachten en economische schade veroorzaken.
Denk aan ziektes overbrengen, gebouwen of andere constructies aantasten, de doorstroming van watergangen belemmeren of de stabiliteit van dijken aantasten.
Europese regelgeving:
Invasieve exoten zijn in meerdere Europese landen een probleem.
Daarom is er sinds 2015 Europese regelgeving die de EU-lidstaten verplicht om maatregelen te nemen tegen invasieve exoten. Deze soorten zijn opgenomen op de Unielijst voor invasieve exoten. De soorten op deze lijst mogen niet worden ingevoerd, verhandeld of worden uitgezet in de vrije natuur. Soorten die toch in de Nederlandse natuur opduiken moeten uit de natuur worden verwijderd. Voor soorten die al in Nederland zijn gevestigd op het moment dat ze op de Unielijst kwamen, geldt dat verdere uitbreiding zo veel mogelijk moet worden voorkomen.
De Unielijst is dynamisch en wordt regelmatig uitgebreid. Momenteel bevat de Unielijst 88 soorten.
Wie doet wat?
De NVWA (Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit) houdt zich bezig met handhaving en preventie
en houdt onder andere toezicht op de handel in invasieve exoten in Nederland.
Bij overtredingen kan het RVO ( Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) maatregelen nemen zoals het opleggen van boetes.
De bestrijding en beheersing van soorten op de Unielijst is voor het grootste deel een taak van de provincie. De provincie coördineert dit en deelt actief kennis over dit onderwerp.
Wat kun je zelf doen?
Het is vaak makkelijker en goedkoper om een invasieve exoot zo vroeg mogelijk te bestrijden. Daarom is het herkennen en melden van exoten belangrijk.
Overheden kunnen zo snel en doelgericht actie ondernemen om de biodiversiteit te beschermen.
Heb je een exoot gezien? Meld wat je ziet via waarneming.nl of raadpleeg de app Obsidentify.
En voorkom dat exoten in de natuur terecht komen.
Dit kan op de volgende manieren:
– Laat nooit (uitheemse) dieren los in de natuur en zorg voor goede huisvesting, zodat jouw dieren
niet kunnen ontsnappen.
– Plant geen invasieve exoten in de tuin of vijver.
Op de website Tuin d’r niet in staat welke planten je beter niet in de tuin kunt zetten .
– Gooi nooit aquarium- of vijverplanten in openbaar water zoals sloten, beken en vennen.
Dit geldt ook voor aquariumdieren zoals vissen, kreeften en slakken.
– Gooi groenafval nooit in de natuur maar ruim het op in de groenbak.
Uitzondering hierop is groenafval met Aziatische duizendknopen, deze moet je in de restafvalbak
doen.
  Let er bij het kopen van planten op dat je geen invasieve plant koopt.

Spreuk van de maand
Uitstraling maakt het verschil……

Foto: Vogelbescherming.

e-mail: infoivnstein@gmail.com
Like ons op facebook, dan bent u steeds op de hoogte van het laatste nieuws!
www.ivn.nl/afdeling/stein

Aanvullende informatie van de gemeente Stein.

Op vrijdagmiddag 14 november deelt de gemeente Stein fruitbomen uit!
Ben je inwoner van de gemeente Stein en wil je dit voorjaar genieten van je eigen appel- peren of pruimenboom, let dan goed op.
Op vrijdagmiddag 14 november van 14.00 tot 16.00 uur haal je op de parkeerplaats rechts van het gemeentehuis aan de Stadhouderslaan 220, één gratis fruitboom op.

Zie: https://spits-online.com/website/68c31154498f8wh5gdYYbML1XF0m95trB  voor het aanmeldformulier!

Het boompje betreft zogenaamd “wortelgoed” (tussen 60 en 80 cm), dus je moet heel even geduld hebben voor je de vruchten kunt plukken.
Met onze instructies en jouw goede zorgen groeit ieder jaar je boom verder en vergroot de fruitopbrengst.
Over een paar jaar wissel jij samen met je buren potjes jam of appelmoes uit en zo maken we samen de gemeente Stein een heel stuk groener en gezonder!
Vanzelfsprekend zijn de boompjes biologisch geteeld.

Krijg ik dat boompje zomaar mee?
Je krijgt het boompje gratis van ons mee.
We vragen wel of je je van te voren wilt opgeven. We werken met een lijst (en een reservelijst), dus kom op tijd, dan weet je zeker dat je het boompje krijgt dat je het liefste wilt!

Deze uitdeelactie is een samenwerking tussen de Gemeente Stein, Natuur en Milieufederatie Limburg, IVN Stein en IVN Elsloo.

We zien je aanmelding graag tegemoet en hopen je op 14 november te zien!
Meld je aan, want op=op!

Mocht je vragen hebben, neem dan contact met ons op:
Marion Schepers
Natuur en Milieufederatie Limburg
m.schepers@nmflimburg.nl