De “Euleteul” september 2024

                         Nieuwsbrief “De Euleteul” september 2024

Als je eropuit gaat en wat beter kijkt, gaat er een eindeloze wereld aan bloemen en planten voor je open. In het bos, in de duinen, in de polder. Of dichter bij huis: een park of een plantsoen.
Je ontmoet planten met de meest wonderlijke namen zoals Bergbasterdwederik of Guichelheil.
Een eeuw geleden werd het Nederlandse landschap nog bont gekleurd door de vele bloemen en hadden talloze planten hun plekje. Insecten, vogels en andere dieren vonden daardoor volop voedsel, bescherming en leefruimte.
Nu worden bloemen en planten – en daarmee de biodiversiteit –  steeds verder in het nauw gedreven. Echter er is een kentering en steeds meer bewustwording!
Sámen zorgen we de laatste jaren voor de nodige verandering.
Steeds meer boeren geven bloemen de ruimte in hun weilanden en rondom hun akkers.
Buurten worden groener dankzij de inzet van bewoners en gemeentes.
Laten we hopen dat deze trend zich nog lang voortzet!

Een korte terugblik op de activiteiten van de afgelopen periode

Natuur- en cultuurwandeling van 21 augustus- omgeving Grijzegrubben.
Onder ideale weersomstandigheden hebben 16 personen een mooie gevarieerde wandeling , van ca. 11 km. lang, gemaakt.
Vanaf visvijvers “Nierhoven” langs de Platsbeek ,Grijzegrubben , Drieschen toen richting het gehucht Helle en via Terstraten naar lunchroom “Aan Hoes”. Na een korte rustpauze, onder het genot van koffie met vlaai, werd de route weer vervolgd naar de parkeerplaats nabij huize “Nierhoven”.

Foto: Toine Hermans

Kroetwusj van zondag 11 augustus.
Op zondag 11 augustus was het weer zover: onze jaarlijkse Kroedwusj maken in de Heemtuin.
Onder een stralend ochtend zonnetje (het was nog niet zo warm!) kwamen ongeveer 70 bezoekers een Kroedwusj samenstellen onder leiding van onze medewerkers en de Besjen van Stein.
Uiteraard met koffie, thee en héél veel water!
Pastoor Swillens kwam rond half een de Kroedwusj zegenen en om een uur ging iedereen met een mooi boeket huiswaarts. Een zeer geslaagde activiteit met dank aan de medewerkers die vooral een heleboel planten voor de Kroedwusj bij elkaar hadden gezocht (en gesnoeid) in de buitengebieden van Stein.                                                                                       Foto: Ivo Welzen
Kan de Kroedwusj er weer een jaartje tegenaan!

Voor een mooie uiteenzetting van dit evenement verwijzen we naar de video van Stein Lokaal van afgelopen zondag: https://youtu.be/IBz43t2bXLg
Met dank aan de heren van Stein Lokaal om op onze locatie aanwezig te zijn!

Nacht van de Vleermuis vrijdag 23 augustus.
Op vrijdagavond 23 augustus organiseerde IVN Stein weer de jaarlijkse Nacht van de Vleermuis.
Wij startten dit jaar bij ons Natuureducatie Centrum (NEC) in het Steinerbos in Stein.
Onze expert René Janssen van Vleermuizenwerkgroep Nederland (VLEN) gaf ,voorafgaand aan de wandeling, een interessante lezing over deze bijzondere dieren.
Vervolgens startten we de wandeling met 17 deelnemers op zoek naar vleermuizen in de omgeving van de vijver in het Steinerbos. Door het regenachtig weer waren minder vleermuizen te zien dan normaal. Máár het waren er toch voldoende om te spreken over een geslaagde activiteit.                                                                                                                                     Foto: René Janssen

Wat staat er de komende tijd op ons programma

Open Monumentendag op zaterdag 14 september.
Hierbij willen wij graag de Open monumentendag onder de aandacht brengen.
Ons Openluchttheater, met de beeldengroep
“De drie Muzen, is op zaterdag 14 september
van 10.00 tot 15.30 uur geopend.
Iedereen is van harte welkom!

Foto: Jeanine Busing

Natuur- en cultuurwandeling op woensdag 18 september- Elsloo.
Deze ca.11 km lange heuvelachtige en afwisselende wandeling slingert door het prachtige hellingbos en deels door open velden maar het merendeel is klimmen en dalen.
Gelukkig zijn er hier en daar trapjes voorzien. Onderweg is er een pauzeplaats.
Deelnemers wandelen voor eigen verantwoording en op eigen risico.

Verzamelen: Ingang Steinerbos, Mauritsweg te Stein, om 08.45 uur.
Vertrek: 09.00 uur.
Startplaats: Kasteel Elsloo, Maasberg 1.Elsloo.

Bijdrage IVN leden: gratis.
Bijdrage niet IVN leden: € 2,00 dit bedrag voldoen voor het vertrek van de wandeling.
Carpoolen: € 1,00 dit bedrag voldoen aan de chauffeur bij het instappen.

Willen de personen die rechtstreeks naar de startplaats gaan dit doorgeven aan de onderstaande personen met telefoonnummer!

Foto: Toine Hermans
IVN Wandelteam:
Wil Pisters: 0620697739
Toine Hermans: 0641062800

Bodemdiertjes van 22 september.
Deze activiteit kan, vanwege een tekort aan medewerkers, helaas niet doorgaan!

Rabo ClubSupport van 2 t/m 24 september 2024.
Een vereniging of club is er voor iedereen. Wie je ook bent en waar je ook vandaan komt.
Met Rabo ClubSupport investeert Rabobank in de samenleving door clubs en verenigingen te ondersteunen.
Van 2 september t/m 24 september mag iedereen, die lid is van Rabobank, 3 stemmen op 3 verschillende (deelnemende) clubs uitbrengen.
Met Rabo ClubSupport maken wij kans op een mooi geldbedrag voor onze natuurvereniging.

Met het donatiebedrag wil IVN-Stein zoveel mogelijk jeugdigen in contact brengen met de natuur door middel van het organiseren van jeugdactiviteiten. Daarbij wordt de extra steun ook besteed aan het opknappen van onze Heemtuin.
Stem op ons want jouw stem is geld waard!
Kijk op: rabobank.nl/clubsupport
Kunnen wij op jouw stem rekenen?
Alvast bedankt voor je steun.

Natuurgidsenopleiding 2025 – informatieavond op 16 september.
Voor geïnteresseerden en belangstellenden:
IVN Westelijke Mijnstreek, waaronder IVN Stein, geeft binnenkort op een informatieavond uitleg over opleiding tot natuurgids.
Voor geïnteresseerden in een opleiding tot natuurgids, verzorgt het IVN op 16 september een informatieavond in het Maaslandcentrum in Elsloo.

De zes afdelingen, van de organisatie voor natuureducatie in de Westelijke Mijnstreek, starten in januari met deze opleiding voor natuurliefhebbers die serieus aan de slag willen met kennisoverdracht en natuurbeleving.
De cursus bestaat uit vijftig dagdelen en duurt anderhalf jaar, tot juni 2026.
In de cursus met naast theorie ook diverse opdrachten en excursies, komen onder andere ecologie, flora en fauna, landschap, biodiversiteit, duurzaamheid en uiteraard het ontwikkelen van gidsvaardigheden aan bod. Degenen die de cursus afronden ontvangen een landelijk erkend diploma.
Zij kunnen met het diploma op zak meedoen aan het leiden aan publiekswandelingen, adviseren in lokaal natuurbeleid, en praktische biologie ondersteunen in het basisonderwijs.
De kosten van de cursus bedragen 320 euro, exclusief het verplichte IVN-lidmaatschap.
Aanmelden voor de informatieavond is verplicht via: ivn.nl/afdeling/spau-beek/cursussen/.

Basiscursus Wespen, gegeven door de Wespenstichting 9 november
Op zaterdag 9 november geeft de Wespenstichting de basiscursus wespen in “De Gaard” bij IVN Born Land van Swentibold. Tijdens deze cursus leer je alles over de sociale wespen in Nederland.
Hiermee wil de Wespenstichting de kennis over deze insecten bij meer mensen bekend maken, én hoopt ze meer actieve wespenconsulenten te krijgen.
Het is geen vereiste om wespenconsulent te worden, iedere natuurliefhebber die geïnteresseerd is in insecten en meer wil weten over wespen is welkom.

Limburg belangrijk voor de Wespenstichting
De cursus is uiterst geschikt voor IVN-ers die hun kennis over sociale wespen willen vergroten.
Wie interesse heeft om wespenconsulent te worden, kan daar meer over leren op de website van de Wespenstichting (https://wespenstichting.nl/kenniscentrum/wat-is-een-wespenconsulent/).
De stichting zocht de samenwerking met IVN Born – Land van Swentibold omdat juist in Limburg nauwelijks wespenconsulenten zijn; alleen in Venray zijn er twee.
Om te laten zien dat ze Limburg belangrijk vinden, trekken de docenten van de stichting nu zelf naar Limburg om deze cursus te geven.

Het interessante leven van sociale wespen
Tijdens de cursus komt het interessante leven van sociale wespen aan bod. Je leert de verschillende soorten en de verschillen en overeenkomsten tussen hun leefwijzen kennen, en hoe je op basis van een wespennest de wespensoort kunt bepalen.
Wie daarna enthousiast is, kan wespenconsulent worden en eventueel ook de gevorderdencursus volgen om maatregelen te kunnen nemen bij wespennesten die een risico vormen.
Of zelfs wespennesten te verplaatsen.

* Zaterdag 9 november 10:00 – 16:00
* IVN home “De Gaard” Barbou van Roosterenstraat. 36 6121XK Born
* 2 á 3x per uur bereikbaar vanaf station Sittard
* Zelf lunch meenemen of ter plekke bestellen

Opgeven kan via https://wespenstichting.nl/cursussen/, de kosten zijn € 40,-. Ken je iemand voor wie deze cursus interessant is, geef het dan gerust door. De cursus is bedoeld voor iedereen uit Limburg.
Wespenstichting: Nathan Veenstra

Wist je dat
Smalle Weegbree en Hondsdraf helpen tegen brandneteljeuk?
Aan de bladeren en stengels van de brandnetels zitten brandharen waarin een bepaalde stof zit om de plant te beschermen tegen planteneters.
Tijdens contact met de brandnetel breekt er een stukje van de brandharen af en komt er iets van die stof on de huid.
Dat zorgt voor jeuk en rode bultjes.
In de buurt van brandnetels staan vaak planten als Weegbree en Hondsdraf.
Kneus het blad van deze planten en wrijf met het blad over de jeukende plek.
De slijmstoffen in deze planten kunnen helpen om huidirritatie te verminderen.

Foto: IVN
Veel mensen vinden brandnetels planten om te vermijden, de nachtegaal maakt graag zijn nest tussen de grote brandnetels.

De Adder een mens niet zomaar aanvalt?
Wat ligt daar nu op het pad, een oude schoenveter?
Nee, het is een Adder die ligt te zonnen in de eerste voorjaarszon. Het kan je zomaar gebeuren tijdens een wandeling op de hei. Maak kennis met de enige gifslang van Nederland.
De Adder komt voor op de hoge zandgronden van Nederland met uitzondering van de duinen.
Er zijn momenteel nog twee grote min of meer aaneengesloten leefgebieden van de Adder, gelegen in Friesland en Drenthe en op de Veluwe.
Daarnaast is de soort nog aanwezig in Overijssel en Limburg (Meinweg).

De Adder is een reptiel. Een koudbloedig dier, dat zijn eigen temperatuur niet inwendig kan regelen. Hij warmt zich op aan de zon en als het hem te heet wordt, kruipt hij weg om af te koelen. Zo houdt hij zijn lichaamstemperatuur constant. In de winter lukt dat niet.

Van oktober tot maart trekt hij zich terug in een spleet of hol om daar te overwinteren.
Dat doe hij vaak samen met andere soortgenoten.

In het voorjaar strijden de mannetjes. Ze draaien hun lichamen om elkaar heen en richten daarbij hun kop op. Al ‘dansend’ proberen ze de ander tegen de grond te drukken.
De winnaar paart vervolgens met het vrouwtje. De enige is hij echter niet. Een vrouwtje paart vaak met meerdere mannetjes.

In de nazomer brengen de vrouwtjes hun jongen levend ter wereld. Zo’n 7 tot 20 diertjes per worp. De eieren worden in het lichaam uitgebroed door zonnewarmte. Meestal breekt de dunne eierschaal tijdens de geboorte. De addertjes die tevoorschijn komen, zien er net zo uit als hun ouders.
Maar dan een stuk kleiner: 14-18cm.
Addervrouwtjes zijn een stuk groter en dikker dan de mannetjes. Ze kunnen wel een meter lang worden. Bij de mannetjes is de zigzagstreep op de rug goed te zien. Al zie je ook hele donkere types. Zwarte exemplaren zelfs zonder duidelijke zigzag.
Het vrouwtje is bruiner van kleur, waardoor ze minder opvalt.
Bij het groeien rekt de huid niet mee. Adders vervellen daarom meerdere keren in hun leven.

Door zijn tong steeds naar buiten te steken, pikt hij geurstofjes op uit zijn omgeving.
Met een speciaal zintuig in zijn verhemelte, het orgaan van Jacobson, ruikt hij wat het is.
Zelfs de richting kan hij bepalen, dankzij zijn gevorkt tong. Ook de ogen, oren en warmtesensoren op de kop zijn belangrijk bij het opsporen van prooien.
Foto: The Gardien
Met een snelle beet doodt hij een prooi die in zijn buurt komt. Dat kan van alles zijn: een muis, een konijn, een hagedis, een kikker of een groot insect. Met het gif uit zijn giftanden verlamt hij het slachtoffer. Dan vouwt hij de giftanden naar achteren en schrokt hij het dier in zijn geheel op. Doordat de onder- en bovenkaken apart van elkaar bewegen, kan hij zijn bek wijd opensperren en grote prooien verslinden.

Een Adder is een schuw dier en zal een mens niet zomaar aanvallen. Alleen bij bedreiging bijt hij.
Een beet is zelden dodelijk, maar schakel wel altijd direct medische hulp in.

BBQ voor onze medewerkers op zaterdag 17 augustus.
Als waardering voor hun inzet heeft, op zaterdag 17 augustus, het bestuur van IVN de medewerkers én hun wederhelften, getrakteeerd op een heerlijke BBQ.
Het thema van deze dag was “Vive La France” en er werd leuke Franse muziek gedraaid. Het weer zat ons mee en de stemming zat er goed in.
Er was voldoende lekkers en voor een ieder wat wils.
Iedereen genoot van een leuke voordracht van Jo van de Schoor (thema: zijn communie). Met zijn geslaagde annecdotes kreeg hij veel lachers op zijn hand.
Hierbij willen wij iedereen bedanken die aan deze geslaagde activiteit meegeholpen heeft.
Met dank aan onze sponsoren: Slagerij Eidams en Albert Hein.

IVN Stein is nog steeds op zoek naar natuurvrienden die ons willen ondersteunen in de Heemtuin én bij leuke activiteiten.
Wij zijn elke week aanwezig op dinsdagochtend en zaterdagochtend van 10.00 uur tot 13.00 uur.
Bovendien is er gelegenheid om gezamenlijk een lekker kopje koffie/thee te drinken.
Om in onze Heemtuin te werken heb je geen speciale opleiding nodig. Gewoon lekker bezig zijn in de natuur.
Je bent van harte welkom!

Spreuk van de maand

Wat elke zomer is gebleken, is dat het warm was, met de winter vergeleken.

Foto: vroege vogels

www.ivn.nl/stein
e-mail: infoivnstein@gmail.com
Like ons op facebook, dan bent u steeds op de hoogte van het laatste nieuws!
www.ivn.nl/afdeling/stein