Amfibieën, kikkers en padden in ‘t Stadshuus

Mike Hirschler en Wanda de Winter zijn van IVN Deventer en gaan ons meenemen in de wereld van de kikkers en padden.

Mike begint, begeleid door prachtige foto’s daarbij, zijn verhaal. Onder amfibiën worden verstaan:  salamanders,  kikkers en padden. Het zijn landdieren, die alleen voor de voortplanting het water nodig hebben. Ze komen overal in geheel Nederland voor.

Wat is het verschil tussen een salamander en een hagedis? Een hagedis is een reptiel met een geschubde huid en op het land een snel dier. Een salamander heeft een naakte huid en is op het land langzaam ( maar snel in het water). Salamanders worden onderverdeeld in staartlozen en dieren met een staart. Kleine watersalamander en kamsalamander zijn de twee ondersoorten. Ze zijn niet groot, zo’n 5-7 centimeter. De kamsalamander is gemakkelijk te herkennen doordat  hij een gele buik heeft met zwarte strepen. Ze leggen zo’n 100-200 eitjes, heel zorgvuldig op elk blad één eitje. Michel geeft ons een beschrijving van een ideale tuinvijver: vooral van belang is variatie in diepte en de vijver omgeven met struiken of bomen.

Vervolgens zien we prachtige plaatjes van kikkers. Hoor je een kikker kwaken, dan is het altijd een groene kikker. Naast drie soorten groene kikkers zijn er nog de bruine kikker, de boomkikker ,(vrij zeldzaam), en  de heidekikker. Deze laatste komt op zandronden in Oost Nederland voor, zoals bijvoorbeeld  op de Holterberg. Als laatste groep zijn  er de padden.

Kikkers kunnen echt ver springen, padden huppen meer. Bekend is natuurlijk de kikkerdril, waarmee de voortplanting in het water begint. Vervolgens wordt dit het kikkervisje en als imago(=de volwassen versie) de kikker.

Padden eten, we zien nu enkele enge foto’s, kakkerlakken en regenwormen. De natuur is keihard: het is eten of gegeten worden. Padden worden gegeten door : bevers, eenden, reigers en egels. Sterrenschot of heksensnot is een geleiachtige substantie die ontstaat als deze predators een zwangere wijfjeskikker of wijfjespad heeft opgegeten. De kikkerdril van de kikker zwelt namelijk op in de maag van de predator, bijvoorbeeld de reiger. Ook maden eten padden: een levende pad wordt zo door een grote hoeveelheid opgegeten terwijl hij nog leeft en er bijvoorbeeld een gat in zijn voorhoofd verschijnt, veroorzaakt door de maden. Midas Dekkers zegt dan ook: de natuur is een martelkamer.

Mike vertelt even terzijde, dat alle slakken met een huisje wereldwijd eetbaar zijn. Naaktslakken (10% van alle slakken) zijn juist niet eetbaar.

Het begrip amplex wordt gebruikt voor  de voortplanting van de kikkers. Een reeks parende kikkers passeert de revue. Ook een mooie foto van een kwakende kikker, waarbij aan beide zijden van zijn kop twee grote blazen verschijnen, die als  een soort trommeldoek het kwaken produceren.

Nu volgt er een quiz met vragen over het herkennen van kamsalamanders, de groene kikker en de kleine watersalamander.

Even tijd nu  voor koffiepauze, waar het “gekwaak”goed hoorbaar is.

We zijn toe aan het tweede deel van de avond, waarbij Wanda de Winter van IVN Deventer vertelt over werkzaamheden van de werkgroep paddentrek bij de Ceintuurbaan en watertoren in Deventer, ook weer geïllustreerd met veel mooie foto’s. Wanda is coördinator van de paddentrek. De padden trekken van hun winter of zomerbiotoop over de Ceintuurbaan naar het water aan de overkant  om eieren te leggen en na twee weken weer terug, met name in maart en april, waarbij als er niets zou gebeuren vele worden doodgereden. ( en de volgende dag al zijn verdwenen, opgegeten door vogels).

De meesten van ons zal bekend zijn hoe het voorkomen van het doodrijden  in zijn werk gaat: er worden schermen geplaatste aan weerszijden van de weg, met aan het eind een emmer, waarin de padden vallen en door vrijwilligers, een avond- en ochtendploeg, worden overgezet. Uitgebreid, ook bijvoorbeeld wat betreft de kleding van de vrijwilligers, vertelt Wanda hoe het in zijn werk gaat. Er worden bijna  5000 padden en 800 kikkers overgezet per jaar. Voor wie meer wil weten zijn er sites: www. padden.nl en www. ravon.nl

Nog tijd voor enkele vragen: ondanks deze maatregelen worden er toch nog flinke hoeveelheden padden doodgereden, door de onderbrekingen in de schermen, bijvoorbeeld bij een fietspad.

Alie bedankt beide sprekers met een hartelijke woord.

Een locale politicus van Lochem groen heeft het laatste woord en vraagt aandacht voor de paddentrek bij Zwiep: de noodzaak ook daar waarschuwingsborden te gaan plaatsen:  u kunt zich melden op info@lochemgroen.nl.

Geheel tevreden na weer zoveel  wonderlijks in de natuur, keren wij rond half tien weer huiswaarts.