Leer je landschap kennen

Een introductiecursus over het landschap en de natuur van Noord-Kennemerland

Samenwerking IVN Noord-Kennemerland, Natuurmonumenten, Het Groene Strand, PWN en Landschap Noord-Holland
Mei – oktober 2024

Vraag jij je wel eens af waarom er zoveel dijkjes in de regio Noord-Kennemerland zijn? Ken je het verschil tussen een ‘blauw’ en een ‘groen’ strand? Hoe komt het dat de hoger gelegen duinen zo nat zijn? Wist je dat de eeuwen geleden ontstane strandwallen de locatie van de oudere dorpskernen en landgoederen hebben bepaald?
Wie in ons mooie duin- en poldergebied wandelt of fietst, komt veel landschappelijke kenmerken tegen die iets over de geschiedenis vertellen of over hoe we in deze tijd de natuur en het landschap beheren.

Wil je meer weten over ons landschap en de prachtige natuur? IVN Noord-Kennemerland organiseert samen met Landschap Noord-Holland, Natuurmonumenten, Het Groene Strand en PWN een korte cursus ‘Leer je landschap kennen’. Het doel van de cursus is je meer bewust te maken van wat het landschap je kan vertellen over de historie en over de natuurlijke rijkdom van Noord Kennemerland. We willen graag mensen enthousiast maken voor de natuur en het landschap zodat ze dat ook aan anderen vertellen. Deze korte cursus kan dan een introductie zijn voor het volgen van een intensievere IVN-natuurgidsenopleiding (die in 2025 zal starten) of nodigt je uit om als vrijwilliger bij een van de deelnemende organisaties aan de slag te gaan in de duinen of in een van de andere natuurgebieden.

Opzet van de cursus

De cursus bestaat uit vijf blokjes van een woensdagavond waarin een medewerker van de deelnemende organisaties vertelt over de historische achtergrond en/of de natuur van een gebied dat onder beheer is bij die organisatie. Tevens wordt aangegeven hoe je je als vrijwilliger kan inzetten voor die organisatie. Op de zaterdagochtend (eenmaal een zondag) van diezelfde week wordt een excursie georganiseerd in een gebied dat wordt beheerd door de betreffende organisatie.

Voor wie?

Heb je interesse in de historische achtergrond en de natuur van Noord-Kennemerland, overweeg je wel eens om als vrijwilliger in een natuurgebied aan de slag te gaan of zou je meer kennis willen opdoen over de natuur in een IVN-natuurgidsenopleiding, dan is deze introductiecursus wellicht iets voor jou.

Wanneer?

In de periode mei tot oktober 2024 zijn een vijftal woensdagavonden (19.30-21.30 uur) en 4 zaterdag- en 1 zondagochtend een excursie (10.00-12.00 uur) gepland. Voor de data zie hieronder in het programma.

Waar?

De woensdagavonden zullen plaatsvinden in het IVN gebouw Parnassia, Parkweg 2, Bergen aan Zee.
De excursies worden gehouden in een natuurgebied dat wordt beheerd door de deelnemende organisaties.

Aanmelden en kosten

Kosten: €50
Aanmelden via landschap@ivnnkl.nl.
Vanwege de beschikbare ruimte is er een maximum van 30 deelnemers.

Programma

Tijden

Woensdagen: 19.30-21.30 uur
4 zaterdagen en 1 zondag: 10.00-12.00 uur

Woensdag 8 mei en zaterdag 11 mei

IVN-NKL (Joop Ettema)

Het ontstaan van het NH landschap vanaf de voorlaatste ijstijd tot nu.
Joop neemt ons mee in de grote veranderingen die hebben plaatsgevonden vanaf de voorlaatste ijstijd via warmere periodes met grote zeespiegelstijgingen en weer koude periodes waarin de Noordzee droog kwam te liggen, naar de huidige tijd. Ook de laatste duizenden jaren is onze kustlijn en het achterland zeer dynamisch geweest.
Excursie: Tijdens de excursie zullen we in het landschap tekenen herkennen van die dynamische geschiedenis.

Woensdag 29 mei en zondag 2 juni

Landschap Noord-Holland (Jerry Lust)

Jerry leert ons kenmerken en gebieden in het landschap herkennen die belangrijk zijn voor (weide)vogels, zoals drassige gebieden. Wat is een goed weidevogellandschap en waar herken je dat aan? Daarna wordt stil gestaan wat je daar over zou kunnen vertellen om mensen bewuster te maken. Voorts komt het beheer van natuurgebieden door Landschap Noord-Holland aan de orde en wat vrijwilligers hier aan bijdragen.
Excursie: Gericht op habitats van weide- en andere vogels in de Hempolder.

Woensdag 10 juli en zaterdag 13 juli

PWN (Natasja Nachbar)

Naast de levering van drinkwater heeft PWN als belangrijke taak het beheer van het Noord-Hollands duinreservaat. De duinen zijn belangrijk voor de bescherming tegen de zee, maar vormen tevens een uniek landschap in Europa. Het beheer van de duinen, met zijn specifieke habitats is dan ook een complex geheel. Met Natasja richten we ons specifiek op het beheer van het open duin dat vlak achter de zeereep is gelegen.
Bovendien wordt iets verteld over de mogelijkheden voor vrijwilligerswerk bij PWN.
Excursie: De duinen rond Bergen aan Zee

Woensdag 2 oktober en zaterdag 5 oktober

Groene Strand en Hondsbossche duinen (Foppe de Haan, IVN en Piety de Jong, coördinator Groene Strand LNH)

Verschillende delen van het strand langs de Nederlandse kust hebben het label “Groen Strand’ gekregen. Natuurlijke aanspoelsels mogen blijven liggen als voedsel voor vogels en dat heeft succes. Op het Groene Stand bij Camperduin hebben meerdere paartjes bontbekplevier gebroed het afgelopen jaar. Het belang van natuurlijke processen, beleving en de rol vrijwilligers komt aan de orde. Evenals de enorme veranderingen die hebben plaatsgevonden door de transformatie van de Hondsbossche Zeewering naar de Hondsbossche duinen. Hoe ontwikkelen deze recent aangelegde duinen zich en welk effect hebben ze op het achterland, zoals het vogelrijke De Putten.
Excursie over Groene Strand, de Hondsbossche duinen en De Putten.

Woensdag 16 oktober en zaterdag 19 oktober

Natuurmonumenten – Heilooërbos (Mariska van der Leij)

Landgoed Nijenburg, zoals veel andere buitens langs de kust, en het Heilooërbos gelegen op een oude strandwal. Wat is het bijzondere aan dit gebied en hoe wordt het beheerd. Natuurmonumenten beheert meerdere natuurgebieden in onze regio, onder andere de duinen bij het Zwanewater. Ook dit gebied komt aan de orde.
Welke rol spelen vrijwilligers in het beheer van de natuurgebieden van NM?
Excursie: Landgoed Nijenburg en het Heilooërbos.