De kwikstaartman

We stonden met onze camper op een prachtig veld op een natuurcamping, een groot veld met slechts twee campers tegenover ons, omringd door bos. Het was mooi weer, en op en rond het veld scharrelden verschillende interessante vogels rond.

Vogels op de camping

Witte kwikstaarten paradeerden met de karakteristieke staartbewegingen, een paar merels en twee paartjes grote lijsters. Die komen aanvliegen en zitten dan een seconde of zeven strak en stil, kop omhoog om dan een korte afstand te lopen, soms meer rennen. Dan zitten ze weer stil. Ze zijn waakzaam maar raar genoeg zonder in het rond te kijken. Het ziet er een beetje koddig uit. Dan rennen ze een korte afstand en beginnen zomaar een insect of emelt uit de grond te trekken. Hoe ze die zo snel vinden, het lijkt een wonder. Ook bleek in de bomen achter onze camper een paartje bonte vliegenvangers bezig een nestkastje in te ruimen. Ze vlogen soms ook over en boven het veld maar ze leken liever tussen de bomen te blijven.

De kwikstaartman valt een camper aan

En zo kun je in het zonnetje heerlijk van de natuur genieten met een ruim uitzicht en rondom vogels en vogelgeluiden. Al zittend in een luie stoel ontwaarde ik tegenover ons bij een van die campers een bijzonder fenomeen: de kwikstaartman was bezig de camper aan te vallen. Hij vloog voortdurend fladderend tegen het achterraam van de camper. En hij hield dat heel lang vol. Het was grappig om te zien en mijn partner en ik fantaseerden wat dit zou betekenen? Moest die camper uit zijn territorium? Zag hij in het spiegelbeeld een rivaal of was het soort van fitnesstraining? Het leek in elk geval flink inspannend voor het arme beestje.

Erop uit

Natuurlijk onderneem je ook iets op een camping, we gingen wandelen en fietsen en ’s avonds zag ik de kwikstaart nog steeds of alweer, bij de camper in de weer. De volgende dag vertrokken de beide campers en hadden we het hele veld voor ons alleen, iets dat wij als een voorrecht beschouwden, nog meer rust. Die dag zijn we er weer op de fiets en wandelend op uit geweest en uiteindelijk zijn we later op de avond gaan slapen.

De kwikstaartman heeft het op onze camper gemunt

De volgende ochtend toen het net licht geworden was, kwam ik bij uit een diepe slaap door een irritant, zich steeds herhalend geluid. Het leek van op het dak van de camper te komen en van ons achterraam boven onze hoofden. Van de wind kon het niet komen, zo beschut als we daar stonden. Ik dacht nog even dat het misschien een eekhoorn was. Wij vroegen ons af: wat is er aan de hand? Ik ben gaan kijken: niks te zien en toen bedacht ik mij opeens dat is die kwikstaart. Die zit nu bij ons. Hij doet nu schijngevechten tegen ons achterraam (boven ons hoofd) en loopt af en toe over het dak! Van slapen kwam zo niet veel meer. Nog wat doezelen, meer zat er niet in. Naarmate het langer duurde nam ons gevoel van compassie met de kwikstaart toch af. We hadden het wel gehad met hem. De irritatie won het van het sneue gevoel over hem en dat gold ook voor mijn partner die er ook al genoeg van had, wat zij duidelijk kenbaar maakte. Dus ik uit bed om hem weg te jagen. Binnen twee minuten ging hij door met waar hij mee bezig was: tegen het raam tikken. Niets hielp! Ik wist nog van de dag ervoor dat hij hier niet snel mee zou stoppen dus ik probeerde nog maar wat te slapen.

Maatregelen nemen

Enigszins doorwaakt stonden we op en we constateerden dat ons lege fietsenrek de ideale springplank was om het schijngevecht aan te gaan voor de kwikstaart man, dit was ook aan de vogelpoep te zien. De rest van de dag waren we niet de hele dag bij de camper. Af en toe vertoonde de kwikstaart nog zijn kunsten, we gingen experimenteren met van alles en nog wat om hem ervan weerhouden hetzelfde kunstje onze laatste nacht en ochtend, te herhalen. We hingen handdoeken voor het achterraam maar een kleine kier bood genoeg ruimte om de schijngevechten door te zetten. Dan maar vast de fietsen op het fietsenrek, met de hoes eroverheen, dat scheelt in de ochtend ook werk, ook handig vooral als we eventueel niet zo’n goede nachtrust zouden hebben.

Hoop op een ander slachtoffer

Maar kijk, daar reed een camper ons veld op, dat zou kunnen betekenen dat de kwikstaart zijn gevecht bij de nieuwe buren gaat vertonen. Hoopvol gingen wij slapen. Om 11 uur zouden we vertrekken, dus 8.30 uur opstaan zou vroeg genoeg zijn. Maar die vermaledijde kwikstaart verkoos toch onze camper boven die van de buren, weer rond zes uur ’s morgens. Ondertussen waren wij net zo murw geslagen als de kwikstaart na uren schijngevechten, dat we het opgaven. Toen wij om 11 uur van het veld wegreden, zagen we hem nog, de kwikstaart, nu druk in de weer voor het zijraam van onze buren!

Wat is nu de betekenis van dit gedrag?

Een vriendin vertelde dat zij vorig jaar bij hun huis een boze koolmees hadden die eindeloos tegen het raam en kozijn aan tikte. Na een tip van iemand plakten ze het raam aan de binnenkant dicht, dat hielp niet. Toen aan de buitenkant. Dat hielp wel, alleen schoof hij een raam op. Dus nog een raam beplakt. Zij vertelden dat de koolmees soms zichtbaar uitgeput was. Ik heb even gegoogeld, en vond onder meer een item van Vroege vogels. Zij beschrijven dat het inderdaad om territoriumstrijd gaat. De vogels zien in het raam een mededinger en moeten die wegjagen. Ook merels staan hierom bekend. Ze gaan er zo lang mee door dat het voorkomt dat zij het niet overleven.

Oplossing

Het afplakken van het betreffende raam met een niet spiegelend folie is dan de aanrader. Misschien is zulk folie een item om toe te voegen aan onze camperinventaris maar we kunnen voortaan natuurlijk ook naar een hutje mutje camping gaan.

Rienk Versloot

Foto: Joke Blom