BioMoer ontmanteld
Na 11 jaar valt het doek voor BioMoer in Moerstraten. Margot Avenarius kijkt terug op het hoofdpijndossier van de ‘mestvergissing’.
Einde BioMoer
Omwonenden van de Luienhoekweg en Het Laag vroegen zich in 2011 af wat er toch gebouwd werd aan de Luienhoekweg in Moerstraten. Enorme bouwwerken, en bij navraag bleek dat men, zonder de juiste vergunning, maar vast was begonnen aan de bouw van een mestvergistingsinstallatie. Zo begon Biomoer op de grens van Roosendaal en Bergen op Zoom. En zo begon ook een jarenlang proces van handhaving, inspreken, mensen informeren en juridische procedures. Tot tweemaal toe werden natuurorganisaties door de Raad van State in het gelijk gesteld.
Niemand zit te wachten op een hoofdpijndossier als BioMoer, maar soms kun je niet anders dan er tegenin gaan, want juist het gebied waar deze installatie werd gebouwd (en later nog wilde uitbreiden) heeft beschermde waarden en een eigen bestemming, zoals op deze locatie de Groenblauwe Mantel van toepassing is. Milieucategorieën zijn er om zowel de natuur als bewoners te beschermen. We wonen op een postzegel met elkaar en dan moet goed afgewogen worden of een activiteit in een gebied kan en gewenst is.
Natuurorganisaties St. tot Behoud van het Halsters Laag en het Buitengebied van West-Brabant, IVN Groene Zoom, Benegora en St. de Brabantse Wal trokken samen op in deze zaak. Veel dank is verschuldigd aan de Partij voor de Dieren van de provincie Noord-Brabant, die zich actief inzette om industrialisatie in dit mooie stukje buitengebied te voorkomen. Maar ook andere partijen in Bergen op Zoom en Roosendaal die de omwonenden en de natuurorganisaties steunden mogen niet vergeten worden zoals GroenLinks, SP, PvdA en enkele lokale partijen als de GBWP, BSD en LL van Bergen op Zoom.
VVD, CDA en D66 stemden echter vóór deze installatie.
Mestvergisting = Mestvergissing
Mestvergisting kunnen we beter een mestvergissing noemen, want in mest zit vooral water en de energie die eruit komt is met name afkomstig van de toegevoegde stoffen (co-producten). Bovendien zwaar gesubsidieerd en fraudegevoelig. Het is een zogeheten ‘end of pipe ‘solution’. Wat gebracht werd als oplossing van het mestprobleem bleek louter ‘greenwashing’ (iets groen noemen wat het niet is).
De Nederlandse (westerse) overdaad aan mest wordt veroorzaakt door de enorm intensieve veehouderij. Ieder jaar draait Nederland er 600 miljoen dieren door, dat neemt ongeveer 60% van ons land in beslag, waarvan weer ruim 2/3 van dat land bestemd is voor vee en teelt voor veevoer (de immense instroom van soja voor veevoer uit andere delen van de wereld met alle negatieve gevolgen voor het oerwoud nog niet meegerekend).
En 70% van al dat vlees is bestemd voor de export. De maatschappelijke kosten van de Nederlandse veehouderijsector zijn hoger dan de baten: 75% minder vee levert meer op dan veehouderij nu kost. Oftewel met 75% minder vee is Nederland economisch beter af (Bron: Ecorys). De oplossing van overdaad aan mest ligt aan het begin van het systeem: veel minder veedieren en kleinschaliger boeren waarbij de boeren een goede prijs dienen te krijgen. Over 30 jaar wonen er naar verwachting 10 miljard mensen op aarde, die gaan we niet voeden VIA de dieren. Veel beter is het om rechtstreeks te telen voor directe menselijke voeding. De ontwikkelingen gaan enorm hard op het gebied van de zogeheten ‘eiwittransitie’ en we zullen wel moeten gezien de klimaat -en biodiversiteitsproblemen en de toename van dierziektes (zoönosen) als vogelgriep en varkenspest.
Faillissement, overname en fraude
BioMoer heeft in 2019 faillissement aangevraagd, aangezien dit soort installaties alleen met veel subsidie een soort van ‘rendabel’ te krijgen is en uitbreiding niet mocht doorgaan van de rechtbank. De Belgische mestgigant Fertikal, een van de grootste mestverwerkers Van West-Europa, kocht in datzelfde jaar BioMoer op. Fertikal overtrad al snel regels waardoor de gemeente Roosendaal moest handhaven. Later kwam dit bedrijf door mestfraude in beeld na een reeks huiszoekingen en is de vergunning voor exporteren van mest bij de Vlaamse Mestbank ingetrokken in 2021.
Te Koop
Inmiddels staat er 11 jaar later een Te Koop bord in de tuin voor de prachtige boerderij met authentieke schuur en land ernaast die bij BioMoer hoorden. De installatie wordt gesloopt om de verkoopbaarheid van het geheel te vergroten (zie bijgevoegde foto). De gemeente Roosendaal staat open voor een bestemmingsplanwijziging om particuliere bewoning daartoe te staan. Wie weet komt er na 11 jaar gedoe en juridische strijd eindelijk rust in dit prachtige stukje buitengebied van Roosendaal en Bergen op Zoom.
Namens de natuurorganisaties,
Margot Avenarius
St. tot Behoud van het Halsters Laag en het Buitengebied van West-Brabant
Bergen op Zoom/Roosendaal, december 2022
