Paddenstoelenexcursie in kasteelpark: biodiversiteit dankzij dood hout

Het kasteelpark blijkt tegenwoordig de moeite waard voor een paddenstoelenexcursie. Dat is grotendeels te danken aan het dode hout dat verspreid over het park ligt en aan de knoesten van gekapte bomen en struiken. Een goed speurdersoog levert heel wat op,

ook onder de takkenril en op/langs het pad met houtsnippers in het voedselbos. Hieronder een kleine greep uit wat we tegenkwamen.

Verrassing gegarandeerd
Het steenoventerrein in Nuenen was dit jaar moeilijk bereikbaar en dus kwam het goed uit om op ‘eigen grond’ rond te speuren. Een week en ook de dagen vlak vóór de excursie op 15 oktober werd ter plaatse voorwerk gedaan, maar het blijft verrassend: paddenstoelen komen goeddeels in een razend tempo op en verdwijnen vaak net zo snel.

We hadden geluk met de regen die in de dagen voor de excursie viel (en met het achterwege blijven van voorspelde regen tijdens de excursie). Hoewel er nog geen overdaad aan grote paddenstoelen was, bleek de ‘oogst’ toch aantrekkelijk – om te zien, niet om te plukken en eten! Van speldenknopkleine mycena’s tot forse jongens als parasolzwammen en platte tonderzwammen, van aardsterren tot wasplaten, en alles ertussen.

Bloedstollend: dode vingers, duivelsgebroed en meer
Donkergekleurde paddenstoelen vallen gemiddeld niet zo op, niettemin deden we leuke ontdekkingen. Onder de zuidelijke beukhaag van de boomgaard groeien op een gekapte stam dodemansvingers (ofwel houtknotszwammen),

nabij de sequoia zwarte kluifzwammen, waarvan er eentje overigens grijs was. In het voedselbos vonden we in de takkenril het eikentakstromakelkje en pal naast het pad een kolonie gestreepte nestzwammetjes in alle stadia: van stekelig bekertje via (‘kop’ eraf) wit dekseltje tot open nestjes met sporenkapsels, de zogenoemde ‘eitjes’.

Achter rododendrons bevond zich een flinke groep duivelseieren en enkele waren al ‘uitgekomen’. De jonge borelingen deden hun naam grote stinkzwammen eer aan. Even verder, tegenover de onthoofde treurbeuk, wemelde het van de toefjes rechte koraalzwammen. Tot de andere vondsten daar behoorden bundeltjes grote bloedsteelmycena en de nog jonge spekzwoerdzwam.

Vuurzwammetjes!
Doorlopend naar het abstracte beeld wachtten nieuwe verrassingen. De mooiste was misschien wel een klein groepje vuurzwammetjes (wasplaten). De heel jonge exemplaren waren zo groot als de gelijk gekleurde feloranje bessen van het lelietje-der-dalen, waardoor ze omringd werden. Onder meer hertenzwammen en fraaie bundels prachtvlamhoeden hadden de daar liggende boom bezet.

Dood hout doet leven
We hopen als IVN van harte dat met de werkzaamheden in het kasteelpark voldoende hout blijft liggen met het oog op de biodiversiteit. Zowel paddenstoelen als bodemdiertjes, insecten en hun predatoren en zelfs bomen zijn gediend bij voldoende dood hout in het park.

Tot slot een woord van dank aan Lucy van den Berg, die de excursie voortreffelijk leidde.

Liesbeth Dirkse

De foto is gemaakt door Liesbeth Dirkse