Verslagen van Activiteiten

2025

Gastles Vleermuizen bij Basisschool Stadhouder
Willem III in Ede

Door: Jany van Zijtveld

Op vrijdagmiddag 19 september 2025 kregen kinderen uit twee groepen 4 van de Stadhouder Willem III school in Ede de kans om dieper in de wereld van vleermuizen te duiken in een gastles.

Wat gebeurde er in de gastles?
De kinderen leerden de vleermuis op verschillende manieren (verder) kennen middels geluid, beeld, delen van ervaringen en creativiteit. Dit zijn enkele van de hoogtepunten:

• Opname met een nachtkijker: We bekeken een videootje van vleermuizen in actie bij een vijver vlakbij de school.
• Geluidservaring: We luisterden naar geluidsfragmenten van vleermuizen die opgenomen waren met een batdetector of batlogger. De kinderen hoorden de verschillende ritmes en lengtes van de signalen die vleermuizen uitstoten. Deze geluiden die wij zelf niet kunnen horen, zijn voor vleermuizen essentieel voor jagen en navigeren.
• Echolocatie uitgelegd: De kinderen leerden hoe vleermuizen via echolocatie hun omgeving verkennen. We legden het uit als een spelletje: het gooien van een bal tegen een muur en het luisteren naar het geluid dat terugkaatst (zo kunnen vleermuizen bepalen wat er om hen heen is).
• Soorten vleermuizen: We vergeleken een aantal verschillende vleermuissoorten die in Ede voorkomen, zoals de dwergvleermuis, watervleermuis, laatvlieger, rosse vleermuis en grootoorvleermuis. De kinderen zagen de verschillen tussen de grootte, kleur en oren van de soorten.
• Creatief tekenen: De kinderen maakten hun eigen tekening van vleermuizen, geïnspireerd door een demonstratie op het schoolbord van hoe je een vleermuis kunt tekenen. En alle kinderen kregen een kleurplaat.
• Apparatuurdemonstratie: Er was ook gelegenheid om de gebruikte apparatuur (batdetector, batlogger en nachtcamera) van dichtbij te bekijken. De kinderen waren nieuwsgierig naar hoe deze technologie werkt.

6 september 2025: Feest van de Natuur

Door: Joke Veltkamp

Beloond met prachtig zomerweer genoten vele kinderen samen met hun ouders van een gezellige natuurmiddag bij Publieksboerderij De Proosdij verzorgd door 16 IVN’ers met als gast een imker.
Schoolgidsen lieten de kinderen o.a. op zoek gaan naar vlinders met als beloning een kadootje uit de grabbelton terwijl in een kooi vlinders fladderden en eitjes, rupsjes en poppen te bewonderen waren. Kaarten konden beplakt worden met gedroogde bloemen en een vlinder, met heel stevig sop ontstonden reuzenluchtbellen waar de prachtigste kleuren op verschenen. Op de knutseltafel werden fladderende vlinders, muisjes en lieveheersbeestjes gemaakt.
De vogelwerkgroep was aanwezig met een enorme partij nestkasten en (in de boom opgehangen) vogels en liet de kinderen (met hun ouders) daarbij puzzelen. De werkgroep Vleermuizen vertelde met mooie foto’s over het leven van de vleermuis en zijn belang voor de natuur.
De imker had behalve honing ook een korf bijen meegenomen en liet het verschil zien tussen de Europese en de Aziatische hoornaar.

Volgend jaar zijn weer weer present op de eerste zaterdag in september.

23 juli 2025: knutselmiddag Proosdij

Door: Albert B. Loef

Op woensdag 23 juli was er op publieksboerderij de Proosdij een IVN-activiteit rondom water. Een mooi verslag ervan kunt u hier lezen.

Slechtvalkenlezing en wijksafari Op Enka

Door: Niels Grandia

Vrijdagavond 11 juli 2025 organiseerde Vogelwerkgroep IVN-Ede in samenwerking met bewonersvereniging Op Enka een gecombineerde lezing en wijksafari in de Edese voormalige industriewijk Enka. De avond begon met een praatje van Henk van Paassen over de voorgeschiedenis van het plaatsen van een nestkast voor slechtvalken op de grote Enkaschoorsteen. De plaatsing van een nestkast mét camera’s op de hoogste gemetselde schoorsteen van Nederland bleek namelijk behoorlijk wat voeten in de aarde te hebben! Hoe zorg je bijvoorbeeld voor een computerinstallatie die de camera’s aanstuurt, en hoe voorkom je dat slechtvalken ín de schoorsteen vallen? Gelukkig is Henk van Paassen vanaf het eerste begin bij het plaatsen van de kast betrokken geweest, dus hij kon er alles over vertellen.

Na Henk van Paassen hield Niels Grandia een kort praatje over de overige natuur die naast slechtvalken Op Enka te vinden is. Want één ding is zeker: van vleermuis bedriegende motten tot insectenbloed zuigende parasieten en traumatische inseminatie, op de Enka is er genoeg aan natuur te beleven!

Na beide praatjes was er een korte koffiepauze, en verhip; tijdens de pauze waren vanuit het kantinegebouw twee slechtvalken op de kleine schoorsteen goed te bekijken! Algauw werd de groep vanwege de grote belangstelling in twee delen gesplitst om op wijksafari te gaan. Tijdens de wandeling was er vooral veel aandacht voor de plantenrijkdom van de wijk. Want van wilde cichorei tot middelste ganzerik en klein springzaad: het groeit er wel, en er is best wat over te vertellen. Maar de kunst is de planten te leren zíen. Vogelwerkgroep IVN-Ede hoopt dat deze activiteit daaraan bijgedragen heeft, en ziet een vervolg (eventueel in andere wijken) zeker voor zich!

De grote Enkaschoorsteen waar de nestkast op zit. Foto door Henk van Paassen.

Vleermuisexcursie op Landgoed Kernhem

Door: Jany van Zijtveld

Vrijdagavond 23/5/2025 hadden we een mooie avond tijdens de vleermuisexcursie op Landgoed Kernhem met 12 deelnemers. Diverse aspecten werden belicht zoals het gedrag van de voorkomende vleermuizen, hun diverse verblijven het jaar door, hun manier van jagen, hun geluiden, hun bouw, onderlinge verschillen, voortplanting, het leefgebied met ecologische verbindingen en het beheer hiervan. Ook een stukje cultuur en historie van het landgoed stipten we aan.
Bij de spoorlijn stonden we op een mooi punt waar diverse soorten vleermuizen overvliegen en soms ook jagen. Verschillen in vliegsnelheid, de grootte en kleuren van de vleermuizen, de vorm van het staartje en de oren probeerden we te zien, en we hoorden verschillen in het ritme van opgevangen geluid via de batdetector.

Hierbij ook de VLEERMUISZOEKKAART voor geïnteresseerden.
Hartelijk dank voor uw belangstelling namens Dico en Jany als uw IVN-gidsen.

Een gewonnen vleermuisexcursie

Door: Jany van Zijtveld

IVN-Ede organiseert diverse activiteiten rondom vleermuizen. Deze keer was het een excursie die Amber had gewonnen vorig jaar op een IVN-natuurmiddag (Fête de la Nature). Een paar vriendinnen en ouders gingen mee…

Eén van de kinderen vertelt:
Op vrijdagavond 16 mei 2025 zijn wij in park Kernhem op zoek gegaan naar vleermuizen. Vleermuizen zijn ’s avonds actief. In Nederland wonen ongeveer 19 soorten. Wij hebben vanavond denk ik wel 4 soorten gezien en gehoord. Ze eten insecten, maar ze moeten zelf ook oppassen…, voor uilen bijvoorbeeld. Ik vond het wel een beetje spannend maar voelde me ook blij toen ik de eerste vleermuizen zag. Vleermuizen zijn leuk, je moet wachten totdat het schemer is want dan vliegen ze uit, ze zijn niet overal, en ze vliegen anders dan vogels, je kan ze horen met hulp van een apparaatje, dat maakt het wel bijzonder. Het leukste van de excursie vond ik dat we heel veel vleermuizen hebben gezien bij een weiland aan de Doolhoflaan. Het was leuk om meer over vleermuizen te leren, waar ze wonen, wat ze eten en zo.

2024

Knutselmiddag op de Proosdijboerderij

Avondwandeling in  het Binnenveld

Op zaterdag avond 26 oktober werd voor de 5^de keer door IVN Ede in het kader van de Nacht van de Nacht een avondwandeling gehouden in het Binnenveld.  Het doel van de wandeling was om  de lichtvervuiling in het Binnenveld te laten zien (als het hartstikke donker is kun je daar 3000 sterren zien, nu nog maar 400 sterren), bronnen van lichtvervuiling aanwijzen, de sterrenhemel bekijken en naar de geluiden van de (weide) vogels te luisteren.

Van te voren hadden we besloten om het aantal deelnemers op dertig te houden. Uiteindelijk waren we met veertig personen (inclusief de begeleiders) en moesten we honderd mensen teleurstellen! Wat een verrassing voor ons. Was het omdat het persbericht op het juiste moment in de verschillende lokale kranten stond, het woord “avond wandeling” exotisch klinkt of dat lichtvervuiling steeds meer als probleem ervaren wordt door het grote publiek? De ledlampen hebben er voor gezorgd, dat verlichting minder geld kost maar niet dat er minder verlichting is.

De start van de wandeling was op de biologische melkveehouderij en zorgboerderij de Hooilanden . Onder het genot van koffie, thee en of chocolade melk was er een presentatie over de verschillende aspecten van lichtvervuiling en over wat we wel en niet zien aan de sterrenhemel hier boven het Binnenveld. Vervolgens ging de wandeling eerst over de verharde weg naar de Binnenveldse Hooilanden onderweg kijkend naar de lichtkoepels boven Veenendaal, Ede, Rhenen en Wageningen de lichtbronnen van de verschillende melkvee bedrijven en luisterend naar de vogel geluiden. En we hadden geluk, want er was nauwelijks bewolking, weinig maanlicht  en geen regen en het was een genot om naar de sterrenhemel te kijken. Op de terugweg liepen we, met permissie, door de weilanden van boerderij de Hooilanden, de verse koeien vlaaien vermijdend, en genietend van de duisternis.

Al met al een zeer geslaagde avond: goede verhalen en een mooie, geheimzinnige, leerzame wandeling

Hans, Hans, Jeltje en Christ

Bodemdierendag in Ede op 27 september 2024

Door: Joke Veltkamp

Op verzoek van de Gemeente gingen 130 leerlingen van 3 scholen samen met 9 IVN-ers beestjes zoeken in het bos, rondom de school en in de moestuin. Het werd een geslaagde happening met mooi weer. Een enthousiaste wethouder Jan Pieter van de Schans opende de dag in het bos met een gesprek met de leerlingen en ging daarna zelf ook op zoek naar de TINY TEN: Regenworm, Naaktslak, Huisjesslak, Spin, Pissebed, Miljoenpoot, Duizendpoot, Kever, Mier en Mol.
Behalve de mol werden alle dieren gevonden en de waarnemingen genoteerd op een scoreblad. Leerlingen kregen na afloop een scoreformulier om nogmaals thuis op onderzoek te gaan.

Drie verschillende excursies.
In het bos werden ook veel donkere salamanders gevonden, onder 1 boomstronk zelfs 6 stuks. Opeens een gil: een slang. Het bleef rustig liggen: het was een stuk touw! Leuk waren de vele naaktslakken die al kruipend hun hoorntjes uitstaken. De leerlingen durfden die best op de hand te houden.
De school met de moestuin deed vorig jaar ook al mee. In de moestuin waren gemakkelijker dieren te vinden dan rondom de school.
In het groen op het schoolplein rondom de derde school vonden de jongste leerlingen ook veel beestjes. Bijzonder waren hier de tientallen verschillend gekleurde lieveheersbeestjes bij elkaar op een boomstronk.

Per school werden de waarnemingen gemeld aan Bodemdierendagen.nl. Alle 3 locaties
kregen een 9.

Een leerkracht schreef:
Hartelijk bedankt voor de buitenles met de gidsen. Er is een bodemdierenwereld voor de kinderen open gegaan!
Benieuwd naar andere waarnemingen? Kijk op
https://invoer.bodemdierendagen.nl/resultaten/?editie=2024

Foto 1, 2 en 4 t/m 8: C. Korver

Foto 9: C. Uiterwijk

Foto 3 en 10 t/m 14: Joke Veltkamp

Waterbeestjes vangen op 1 september 2024

Door: Joke Veltkamp

Met ongeveer 30 belangstellenden en 6 IVN-gidsen was ook deze slootjesmiddag bij de singel rondom Veldhuizen weer een succes. Met veel enthousiasme werd, ondanks een dikke laag kroos op het water, van alles gevangen. Bijvoorbeeld een flinke voorn, diverse stekelbaarsjes, wantsen, ruggenzwemmers en libellenlarven.
Bezoekers waren meestal ouders met een paar jonge kinderen. Maar ook een oudere die alleen op dit avontuur afkwam en zichtbaar genoot van het even verlost zijn van zijn werk als mantelzorger heeft met ons meegenoten, evenals twee jongelui die met een hengel langskwamen om te gaan vissen. Ter afsluiting kreeg iedereen een sapje aangeboden en een folder mee.
Met mooi weer was het een gezellige boel en hadden we interessante gesprekken. Alle gidsen: bedankt!

Proosdij kindermiddag op 14 augustus 2024.

Bij de Schenkerij in de Publieksboerderij ‘de Proosdij’ konden kinderen van 4 tot 12 jaar op14 augustus 2024 met schelpen hun eigen kunstwerk of muziekinstrument maken o.l.v. ervaren IVN-Natuurgidsen.

Ze konden ook een poging wagen het blazen van zeepbellen tot een ware kunst te verheffen en de grootst mogelijke zeepbel te laten ontstaan met behulp van het ‘bellenblaasgoedje’ dat met zorg was gemaakt van Dreft, maïzena en glycerine.

Terwijl er hard werd gewerkt ontstonden er de mooiste gesprekken met de kinderen en hun begeleiders over kunstwerken, bellenblazen en het veranderen van rupsen in vlinders.

Een van de mensen trok een prachtige vergelijking met het menselijk leven en een luchtbel: breekbaar en vluchtig. Verder was er de gelegenheid te kijken naar hoe rupsen kunnen veranderen in vlinders.

IVN slootjesdag op 9 juni 2024

Door: Joke Veltkamp

Met prachtig weer en met maar liefst 30 kinderen en 20 volwassenen werd de slootjesmiddag een succes. De meeste aanwezigen hadden zich tevoren aangemeld zodat de deelnemers verspreid kwamen over drie periodes. Alle gevangen dieren werden voorzichtig weer teruggezet in het water.

De volgende slootjesmiddag is op zondagmiddag 1 september. Van harte welkom!

Waterexcursies met de scholenwerkgroep, juni 2024

Door: Joke Veltkamp

Deze maand gingen 250 leerlingen van basisscholen met schoolgidsen van IVN Ede op onderzoek naar het leven in de vijver in het Veldhuizerbos. Ze vingen veel kikkervisjes, stekelbaarsjes, maar ook diverse insecten larven zoals van waterjuffers en libellen. Bijzondere vangsten waren de watersalamander en de waterschorpioen. Met 5 groepen 5 werden in groepjes alleen waterbeestjes gevangen.
De leerlingen van 4 groepen 7, 8 of Eureka deden zelfstandig ook nog uitgebreider onderzoek. Ze maten de zuurgraad, de temperatuur en keken welke planten rondom het water stonden.
Sommige leerlingen waren zo enthousiast dat ze bij de publieksexcursie hun ouders meenamen.

Na afloop rest voor de gidsen de schoonmaak van de gebruikte spullen.

Vleermuizen op Landgoed Kernhem, 7 juni 2024

Door: Jany van Zijtveld

We troffen het deze avond: na alle regen hadden we op vrijdagavond 7 juni 2024 gunstige omstandigheden voor het uitvliegen van vleermuizen: geen regen, een mooie zonsondergang, bijna windstil… En we hebben ze gezien: de laatvliegers, de dwergvleermuizen, achteraf bleek er uit een opname ook een rosse vleermuis tussen gezeten te hebben… De watervleermuis vliegt er in ieder geval ook, die hebben we deze avond achteraf na analyse waargenomen (deze heeft een witte vlek op de buik).

De belangstelling voor de excursie was overweldigend; we verwelkomden 36 deelnemers onder wie 6 kinderen. Echt leuk dat wij als natuurgidsen IVN (Dico Wijma en Jany van Zijtveld) deze groep kennis konden laten maken met het toch wel fascinerende leven van vleermuizen.

Ervaringen van deze avond. Tegen 22.00u stonden we op de plek waar grote kans was om laatvliegers over te zien vliegen naar hun jachtgebied want vleermuizen maken veelal gebruik van vaste aanvliegroutes. Onze plek bleek een succes! We zagen ze vlak boven ons overkomen, en konden goed de breedte van de vleugels zien en de snelheid van vliegen, de oren en de kleur van de buik ook wel… We hoorden m.b.v. een batdetector het ritme van de echolocatie. Daarna liepen we door de Doolhoflaan, daar kwamen we dwergvleermuizen tegen. Dwergvleermuizen vliegen doorgaans op lagere hoogtes dan laatvliegers, tot dicht aan de grond, om insecten die dichtbij struiken, bomen en wateroppervlaktes leven, te vangen.

En jawel, we zagen 2 laatvliegers aan de rand van het bos waar een dwergvleermuis hun pad kruiste…. De dwergen zijn kleiner maar sneller… En die bleken er meer te vliegen, met de batdetector en de nachtkijker namen we dat waar.

Tot 22.00u hebben we een stukje leefgebied van de vleermuizen verkend, hebben we aangetipt hoe de gemeente Ede in het beheer rekening houdt met het leven van vleermuizen, en zijn we ook ingegaan op enkele cultuurhistorische aspecten van Landgoed Kernhem. Het voorkomen van vleermuizen en het aantal soorten zegt iets over de gezondheid van het natuurgebied.

Echolocatie. De Nederlandse vleermuizen voeden zich vrijwel allemaal met insecten en maken gebruik van een unieke jachttechniek: echolocatie. Dat is het uitzenden van ultrasone geluiden die weerkaatsen tegen objecten. Doordat de echo’s terugkomen, kunnen de vleermuizen zelfs interpreteren welke soort de mogelijke prooi is… Deze geluiden vallen buiten het gehoorbereik van mensen, maar met behulp van een apparaatje (batdetector) worden de geluiden omgezet in voor mensen hoorbare geluiden. De intensiteit van de ultrasone geluiden kunnen zo hard zijn als een sirene van een ambulance (!). Dat een vleermuis een dergelijk geluidsniveau kan halen, geeft aan dat de jacht veel energie kost. Hoe dichter bij een prooi, hoe frequenter de geluidspulsen. Vaak gaat dat samen met de snelheid van vleugelslag, dat zet kracht bij.

Voor wie de vleermuisfolders heeft gemist, die zijn digitaal ook te verkrijgen bij de zoogdierenvereniging via onderstaande link:
 Vleermuizen, ook in uw tuin: Folder Vleermuizen ook in uw tuin | De Zoogdiervereniging

 Zoekkaart vleermuizen: zoogdierkaart-digitale-verspreiding.indd (zoogdiervereniging.nl)

Namens uw/jullie natuurgidsen van deze avond hartelijk dank voor uw/jullie belangstelling.

Diersporen in het Deelerwoud, 16 maart 2024

Door: Jany van Zijtveld

We troffen het zaterdag de 16e maart in het Deelerwoud. Het was droog, er was een variatie aan sporen, we hadden een leuke groep. De vogels lieten zich horen: een waar concert van boom- en veldleeuweriken, boomklevers, zwarte mees en veel andere vogels… Scilla en ik (Jany) hadden het voorrecht om het wonderlijke samenspel in de natuur te delen met onze gasten (10 deelnemers).

Dassen. Al net na de start en ook verder op onze route waren sporen van dassen zichtbaar, meerdere latrines al dan niet gevuld met (verse) uitwerpselen. Met hun voorpoten die groter zijn dan de achterpoten graven ze in de grond, met hun snuiten wroeten ze in de bodem zoekend naar voedsel. In het vroege voorjaar zal het voedsel voor een belangrijk deel uit regenwormen bestaan die ze vooral in wat opener gebieden zoeken. Dassen eten eigenlijk wat hun snuit voorbijkomt, en daarom kan de ontlasting variëren wat kleur, vastheid en vorm betreft.

Hoefdieren. We zagen sporen van damherten, zowel de prenten als de keuteltjes, maar ook restanten van haar in uitwerpselen van vermoedelijk een wolf… Scilla had geprepareerde poten meegenomen om de verschillen tussen ree, damhert en edelhert te laten zien. Hertachtigen verharen in deze periode. We vonden diverse plukken haar. Als haar knakt bij buigen, wijst dat op haar van hertachtigen.

En natuurlijk…, we vonden sporen van wilde zwijnen, sporen van het gewroet in de bosbodem. Het zijn grovere sporen dan die van de das, en de wroetsporen komen vaak over een grotere afstand voor dan die van de das. We vonden een modderbad, met een prent, jawel, hier moeten ze pas geweest zijn…

Bosmuis. Het holletje van de bosmuis kwamen we tegen aan de zijkant van het wandelpad. Het karakteriseert zich door uitgegraven aarde die als een stortbergje voor de opening van het holletje ligt. Maar ook de bruine rat heeft een stortbergje van aarde voor de ingang van het hol. De bruine rat is echter groter dan de bosmuis, en daarmee ook de opening van het holletje.

Braakballen. Een mooie vondst deden we tijdens het voorwandelen een dag eerder: we vonden meerdere braakballen, van denken wij, mogelijk ransuilen (die zitten met groepen in bomen). Uilen slikken hun prooi door zonder proeven of kauwen. Er komen daardoor veel onverteerbare delen in de maag terecht. Als de onverteerbare delen een bepaald volume bereikt hebben, werkt de uil deze als een bal via de slokdarm naar buiten. Feitelijk is het openmaken van de braakbal relevant want daarmee kan je meer aanwijzingen krijgen of het van een uil dan wel van een roofvogel afkomstig is. Roofvogels (waaronder valken) hebben sterker maagzuur waardoor botjes vrijwel volledig verteren en niet meer terug te vinden zijn in braakballen i.t.t. die van uilen. Het verschil met ontlasting en een braakbal kun je zien doordat haren in een braakbal kriskras door elkaar liggen i.t.t. ontlasting van bijvoorbeeld een vos waar haren in lengterichting in de darm komen te liggen en vaak een puntje aan een drolletje geven.

Plukplekken. Op onze route zagen we een plek waar een roofvogel een zangvogel verorberd had. We denken aan een roofvogel omdat we een puntje aan de veer konden waarnemen. Een roofvogel plukt veren van de prooi uit i.t.t. bijv. een vos die de veren afbijt (dan geen puntje aan de veer). Aan de kleuren van de overgebleven prooiveren te zien, zou de prooi een koperwiek of zanglijster geweest kunnen zijn.

Bast- en schorskevers. Op een stam van een grove den waar de schors vanaf was, zagen we de gangen van een kleine dennenscheerder (dat is een bast- en schorskever die op de den voorkomt). De kleine dennenscheerder leeft net onder de schors waar gepaard wordt en waar eitjes gelegd worden. De vorm van de gangen hebben een typische vorm waaraan de kever te herkennen is. Naast de gangen worden er ook ventilatiegaatjes gemaakt in de bast net boven de moedergangen. De larve boort zich dieper de stam in tot in het spinthout (het ‘levend’ hout) waar het zich verpopt. Uiteindelijk vliegen de verpopte larven uit via vlieggaten, vaak als rijen in de stam te zien.
Sporen van een boomklever of specht op een boomstam. En een boomklever of een specht weet ook waar de kevers te vinden zijn: onder of in de schors en daarom foerageren (= jagen) ze daar op kevers als hun voedsel. Daarbij hakken de vogels op de schors, dat laat sporen na.

Volgende excursies. Tweemaandelijks worden de diersporenexcursies gegeven vanuit IVN-Ede, afwisselend in het Deelerwoud en op het Wekeromse Zand. Ieder seizoen zijn er andere sporen te vinden. Wil je de sporen een jaar lang volgen? Ga dan de volgende keer (weer) mee… Kijk voor deze en andere data op de website van IVN-Ede onder activiteiten.

Boomfeestdagen in het Binnenveld

Sinds 2019 werkt de Scholenwerkgroep van IVN Ede mee aan Boomfeestdag in het Binnenveld en dit jaar zelfs op 2 dagen met 2 verschillende scholen. Het zijn geslaagde feestjes voor 7 IVN-ers,  65 leerlingen, 4 leerkrachten, 4 ouders en 2 organisatoren!

Het IVN geeft tevoren (met een powerpoint presentatie) op school informatie over het waarom en hoe van het natuurwerk met veel aandacht voor de veiligheid en verzorgt een natuurquiz met vragen over de bomen die gesnoeid worden.

Op 13 maart zijn met veel enthousiasme elzen geknot langs de Maanderdijk en op 14 maart is de houtsingel langs de Nieuwesteeg uitgedund. 

Het materiaal ligt klaar: handschoenen, pistoolzagen en knipscharen

De leerlingen gaan aan de slag.

Het knippen en zagen wordt afgewisseld met een Quiz over bomen.

De leeftijd van een boom wordt bepaald door het tellen van de jaarringen.

Bij een illustratie van de els moet benoemd worden waar het stuifmeel gemaakt wordt of waar het elzenhaantje zijn hapje vindt.

In een beker moet gevoeld worden wat er in zit

In de dichte ondergroei van de houtsingel wordt een nest eieren gevonden. 

Het werk zit er op.

Voordat de geleende materialen teruggaan, is de wasmachine aan het werk geweest.

In Bennekom is de Boomfeestdag één van de initiatieven van Levend Landschap, opgezet door de Dorpsraad Bennekom in samenwerking met de gemeente Ede en Stichting Landschapsbeheer Gelderland. Het IVN zorgt voor de educatieve ondersteuning.

Joke Veltkamp

Werkgroep scholen aan het werk in de natuur

Op 3 morgens in januari werkten 3 groepen 8 van Bennekomse basisscholen langs de
Halderbrinkweg in Bennekom. Ze gingen er de wilgen snoeien die deze prachtige weg zo
mooi maken.
Tevoren heeft een IVN-er op school in een presentatie duidelijk gemaakt waarom we aan
de slag gaan en hoe we dat veilig kunnen doen.

De benodigde materialen worden geleend bij Stichting Vrijwillig Landschapsbeheer in
Rosendaal.

In een gat in de stam wordt een mooi vogelnestje ontdekt


Natuurlijk is er warme chocolade en lekkere koek voor een verdiende pauze

Daarna weer aan de slag
Knippen en zagen is best vermoeiend en dan is een takkenmatras lekker om op te zitten

Deze takken worden meegenomen om een iglo te maken. Andere gaan naar de tuin bij
Bezoekerscentrum De Beken in Renkum, de rest wordt opgehaald door de gemeente.

Ook op de heide
In januari werkten een schoolklas en de Jeugdclub met veel enthousiasme op De Heide in
het Mierenreservaat bij de Oostbreukelderweg.

Joke Veltkamp

VWG-jubileum afgetrapt met feestelijke wandeling

Afgelopen 17 februari was de vogelgeluiden excursie onder leiding van Hans Westendorp, mede-oprichter van de vogelwerkgroep, er één met een feestelijk tintje. De vogelwerkgroep bestaat 40 jaar. Met een groep van 13 mensen hebben we in het Bennekomse bos leuke soorten gespot waaronder de grote, kleine en middelste bonte specht, groene en zwarte specht. En natuurlijk waren de roodborst, de merel, de koolmees en de pimpelmees ook van de partij. Het was een heerlijke wandeling.
Na afloop van de excursie hebben we genoten van een bakje koffie en thee met een gebakje. Zoals Hans zei: Een mooie aftrap van ons veertigjarig jubileum!

Verslag excursie wintervogels op het Wekeromse Zand op 27 januari

Op een zonovergoten maar lekker frisse winterochtend namen vanaf 9.00 uur totaal 19
mensen deel aan de excursie Wintervogels op het “Wekeromse Zand”.
Na welkom en introductie werd al vrij snel een zingende grote lijster gehoord. Het geluid
klinkt als een treurige merel en draagt heel ver. Even verder werd de zang van de glanskop
gehoord, deze vroege zanger liet zich ook goed zien. Wie zich ook goed lieten zien was een
groep staartmezen. Verder werden ondermeer koolmees, pimpelmees gehoord, een
vinkenpaar liet zich in de zon zittend mooi bewonderen. Deze vinken waren stil (voor de
kenmerkende vinkenslag moeten ze in februari nog oefenen)
Even verderop lag op het pad een heuse wolvendrol, goed te herkennen aan de haren en
het bot. Terwijl mensen hier aandacht aan besteden was een andere groep bezig met het
observeren van een hele grote groep kramsvogels. Een echte wintergast die in maart weer
noordelijker oorden opzoekt om te broeden.
De grote bonte en zwarte specht werden gehoord en een houtsnip vloog op. Op het zand
aangekomen waren heel fraaie sporen van de das te zien evenals van de vos, moeflon, ree
en mogelijk wolf. Ook een plukplaats van een dode houtduif werd aangetroffen (resten van
dode vogels horen er ook bij)
Het laatste hoogtepunt van deze excursie was een dassenlatrine. Na net iets meer dan twee
uur kwam er een einde aan deze succesvolle winterwandeling die de wintervogels
combineerde met al het andere dat natuur en landschap te bieden hebben qua beleving.

Foto 1 en 2: Dico Wijma

Foto 3: Rik Nagtegaal

Foto 4 en 5: Scilla Köhlinger

Geslaagde wintervogelexcursie Wekeromse Zand

Op zaterdag 27 januari was er bij heel mooi weer een publieksexcursie op het Wekeromse Zand onder de titel: Op zoek naar wintervogels. Behalve o.m. een grote groep kramsvogels, waren er ook veel sporen in het zand te vinden. De foto’s zijn gemaakt door Rik Nagtegaal (kramsvogel) en Rian Smit.