Wat is er nodig voor een vonk? Liefde voor gras
Het hele PEN-bos ruikt naar hooiig gras. Mijn huid is warm. Een beetje plakkerig heet zelfs. Het riet wappert hoger dan een mens lang is. Mijn vingers ritsen langs de halm van een bloeiende grasstengel. Één voor één glijden de zachte zaden in mijn hand. Ik weet precies welk gras ik moet hebben. Degene die zo fijn ritst. Degene die je vingers streelt. Vanwege dat gevoel doe ik dit al een leven lang. Ik ga door tot mijn gevouwen hand vol is. Het puilt er aan alle kanten uit.
‘Kijk,’ zeg ik, ‘ga ik zaaien.’
‘In de tuin?’ vraagt mijn man.
We lopen een lunchrondje. Meestal strooi ik de zaden iets verderop weer uit, maar we hebben kale plekken in het gras, dus de tuin vind ik een goed plan. Uit een boek weet ik: voor een sterk gazon heb je veel verschillende grassen nodig. En die bloeien hier nu volop. Fanatiek begin ik zo veel mogelijk soorten zaad te ritsen. Zonder moeite vind ik er minstens tien die er totaal anders uitzien: één met een smalle compacte aar en één breeduit wapperend, weer een ander is fijn en ijl en nog een ander grof en stug. De kleuren variëren van bleekgroen tot paars en van crème tot geelgoud. In gedachten zie ik al die grassen in mijn tuin. Wat een weelde. Hoe zouden al die soorten heten? En zou het me lukken ze op naam te brengen?
Gras was gewoon gras
Ook al rits ik al sinds ik een klein meisje ben, nooit eerder wilde ik weten hoe die grassen heten. In mijn ogen leken ze allemaal op elkaar en het zou onmogelijk zijn de namen te onthouden. Gek. Want ik zie mezelf als iemand met honger naar kennis. Een blik op de plank determineergidsen toont aan: ik hamster lijstjes en houd van feiten. Maar, kennelijk niet altíjd. Al die jaren wilde ik er niet aan: gras was gewoon gras. En nu, na een halve eeuw, is opeens mijn nieuwsgierigheid gewekt. Wat is er veranderd?
Storytelling: de kracht van een goed verhaal
Vorige week volgde ik een training Storytelling via IVN*. Superinteressant. Hoe je luisteraars en lezers voor je kunt winnen met een verhaal. Herkenbare personages en situaties, een spanningsboog, zintuiglijke details, gevoelens en misschien zelfs strijd of conflict. Deze ingrediënten, die vanzelfsprekend zijn in een roman, kun je ook in andere teksten gebruiken, zoals een blog of wat je vertelt tijdens een excursie. Een goed verhaal trekt de aandacht en blijft hangen. Ondanks dat ik deze techniek al regelmatig gebruik, vraag ik me vaak af hóe storytelling te combineren met weetjes en feitjes, want die boeien mij ook. De twee lijken elkaar te bijten.
Planten herkennen met een app
De volgende dag, als ik in de berm naast het fietspad wilde bloemen op naam breng met een determineer-app**, probeer ik ook bloeiend gras. Eerst lukt het niet, een goede foto blijkt lastig. De app zegt: 15% kans op straatliefdegras. Maar ik geef niet op. Ik probeer het fietspad als ondergrond en voeg meerdere foto’s toe van het zo fijn ritsende gras. Ik schiet in de lach om mijn eigen fanatisme, terwijl ik nadenk over hoe verhalen zich verhouden tot feiten. Hoe werkt het bij mij? En hoe werkt dat bij anderen? Wanneer sloeg de gras-vonk over? Terwijl de app zegt “Identificatie is zeker, gestreepte witbol, 98%”, weet ik het.
Gras als personage in mijn tuin
Ons nieuwbouwhuis werd vijf jaar geleden opgeleverd met een bak zand als tuin. Nu is het een wilde oase en een kraamkamer. Hommels, koolmeeskuikens, libellenlarven: vele dieren zien hier het licht. Alles wat groen is, hebben we zelf geplant. Het gazon heb ik met mijn eigen handen gezaaid. Met zaad uit de winkel. Het kwam niet in me op het in de buurt te oogsten. En dát is wat er veranderd is vorige week. Om thuis de gaten in het gazon te vullen, verzamelde ik meer dan tien soorten zaad in de buurt. Toen deze grassen betekenis kregen, personages werden in het verhaal van mijn tuin, wilde ik van het ene op het andere moment de feiten weten, óók al die moeilijke namen. Zo werkt het dus: een verhaal maakt nieuwsgierig, besef ik, als ik naar de prille sprietjes kijk die door de aarde priemen.
Zoveel grassen, zoveel namen
De dagen erna pluk ik overal waar ik kom bloeiend gras. Ik word handig in het fotograferen tegen de zwarte achtergrond van mijn fietstas. De determineer-app helpt enorm. Ik ontdek dat er dicht bij huis vele grassen zijn met prachtige namen: glanshaver, rietzwenkgras, kropaar, zachte dravik, vossenstaart. En bij stapels andere ben ik nog ijverig op zoek naar hoe zij heten.
Marisa Stoffers
*Ik kreeg de Storytellingtraining aangeboden vanwege het ambassadeurschap van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Daarvoor volgde ik de cursus Levendig Landschap van de MRA; deze komt mogelijk te zijner tijd beschikbaar op de e-learningomgeving van IVN. Er zijn daar nu al heel veel interessante cursussen te volgen.
** De determineer-app die ik gebruik is ObsIdentify voor de iPhone. Het is een goede app voor planten en dieren. Ik leer er veel van en je kunt het meteen op waarneming.nl zetten. Maar determineren blijft lastig met foto’s, dus ik ben niet zeker van de grassen in alinea 4 en 6.
Foto’s
Header: Gemengde grassen langs de Zwartegouw, Waterland, Marisa Stoffers
Alinea 1: Gemengde grassen, PEN-bos Diemen, Marisa Stoffers
Alinea 2: Gestreepte witbol, AnRo0002, Wikipedia
Alinea 4: Vermoedelijk straatliefdegras, PEN-bos Diemen, Marisa Stoffers
Alinea 6: Vermoedelijk glanshaver, PEN-bos Diemen, Marisa Stoffers
