Biodiversiteit
Biodiversiteit
Biodiversiteit
De urgentie van natuurinclusiviteit wordt steeds groter, en de recreatiesector speelt hierin een cruciale rol. ‘Ik zie dat de natuur ontzettend onder druk staat. Onze generatie kan er nog volop van genieten. Maar hoe zit dat met mijn kinderen van 19 en 23 als die straks mijn leeftijd hebben? Of hùn kinderen en kleinkinderen? We moeten nú handelen om ze een toekomst mét natuur te bieden.’ Ido de Haan, programmaleider bij IVN Natuureducatie, is ervan overtuigd dat natuurinclusiviteit de recreatiesector toekomstbestendig maakt. Met de training Natuurinclusief Ondernemen en het nieuwe bijbehorende Green Key-certificaat biedt IVN ondernemers praktische handvatten om natuurbehoud en economische groei samen te brengen. ‘De recreatiesector heeft een unieke kans om een verschil te maken,’ zegt De Haan. ‘Niet alleen voor biodiversiteit, maar ook voor de toekomst van hun eigen bedrijven.
‘Wat we zien, is dat ondernemers deze stap willen nemen vanuit een diepe overtuiging. Ze willen niet alleen iets teruggeven aan de natuur, maar begrijpen ook dat dit hun bedrijf onderscheidend en duurzamer maakt.’
De recreatiesector staat op een kruispunt. Klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en strengere regelgeving zetten druk op ondernemers. Tegelijkertijd veranderen de wensen van gasten. Ze zoeken geen ‘standaard’ recreatie, maar betekenisvolle ervaringen waarin natuur centraal staat. ‘Natuur is steeds meer een sleutelwoord in gastbeleving,’ zegt De Haan. ‘Veel bezoekers verwachten meer dan een zwembad of speeltuin. Ze willen rust, ruimte en verbinding met de natuur.’ Maar hoe combineer je duurzaamheid met economische groei? IVN en Stichting KMVK, de organisatie achter het Green Key-keurmerk, ontwikkelden de training Natuurinclusief Ondernemen om ondernemers hierbij te ondersteunen
De training bestaat uit twee dagdelen en is ontworpen om recreatiebedrijven te inspireren én te activeren. ‘We richten ons niet alleen op het waarom, maar vooral op het hoe,’ legt De Haan uit. ‘Deelnemers leren praktisch toepasbare maatregelen waarmee ze direct aan de slag kunnen op hun eigen terrein.’ IVN werkt bij iedere training ook samen met lokale experts, omdat elk gebied in Nederland unieke kenmerken heeft. ‘We betrekken ecologen, terreinbeheerders en andere IVN-afdelingen die precies weten wat er in een regio speelt,’ De Haan. ‘Of het nu gaat om de flora en fauna in een nationaal park of de cultuurhistorie van een landschap, we zorgen dat ondernemers altijd de juiste kennis en ondersteuning krijgen voor hun plannen.’
De eerste dag draait om het vergroenen van de binnen- en buitenruimte. Samen met een ecoloog voeren deelnemers een eenvoudige biodiversiteitsscan uit op een voorbeeldlocatie. Ze leren hoe natuurlijke oevers, kruidenrijke gazons of sedumdaken bijdragen aan biodiversiteit en een aantrekkelijker terrein. Dezelfde scan doen de deelnemers ná de eerste dag zelfstandig op hun eigen bedrijf. ‘De ondernemers ontdekken dat vergroening niet duur of ingewikkeld hoeft te zijn,’ zegt De Haan. ‘Soms is het simpelweg een kwestie van je gazon wat minder strak en op het juiste moment maaien of ruimte geven aan inheemse planten.’
De tweede dag richt zich op hoe bedrijven hun gasten laten profiteren van deze vergroening. Deelnemers leren natuurinclusieve activiteiten te ontwerpen, zoals wandelroutes of blotevoetenpaden, en ontdekken hoe je middels communicatie gasten enthousiast maakt. ‘Het gaat om het vertellen van je verhaal,’ legt De Haan uit. ‘Waarom maak je deze keuzes? Hoe kunnen gasten daarvan genieten? Dat versterkt niet alleen de beleving, maar ook je uitstraling.’ Aan het einde van de training gaat iedere deelnemer naar huis met een concreet plan van aanpak, afgestemd op hun eigen terrein en doelen.
‘De natuur is steeds meer een sleutelwoord in gastbeleving. Veel bezoekers verwachten meer dan een zwembad of speeltuin. Ze willen rust, ruimte en verbinding met de natuur.’
Om bedrijven verder te ondersteunen, heeft Green Key een nieuw certificaat ontwikkeld: Natuurinclusief Ondernemen. Dit certificaat is bedoeld voor bedrijven die na de training hun natuurinclusieve aanpak willen borgen en zichtbaar maken. Het certificaat omvat drie hoofdonderdelen die nauw aansluiten op de IVN-training:
‘Dit certificaat is een geweldige manier om je inspanningen naar een hoger niveau te tillen,’ zegt De Haan. ‘Het is een bewijs van je inzet, maar ook een instrument dat gasten en personeel inspireert.’ Het certificaat is optioneel en kost €50 per jaar. Bedrijven kunnen hiermee hun Green Key-certificering uitbreiden en zich onderscheiden in de markt.
‘De natuur biedt ons zoveel. Het is tijd dat we iets teruggeven, en de recreatiesector kan daarin voorop lopen.’
Een opvallend aspect van de training is de diversiteit van de deelnemers. Grote ketens zoals Molecaten en Landal doen mee, maar ook kleinere bedrijven zoals borrelbars of minicampings sluiten aan. ‘Wat je bedrijfsomvang ook is, er zijn altijd stappen die je kunt zetten,’ vertelt De Haan. ‘Zelfs een klein terras kan bijdragen aan biodiversiteit, bijvoorbeeld met groene gevels, een Tuiny Forest of een insectenhotel.’
De trainingen die al zijn voltooid, zijn door de deelnemers op de verschillende onderdelen beoordeeld met een gemiddeld cijfer van een 8,9. Ondernemers noemen de training inspirerend en vol praktische voorbeelden. Michel Huigevoort, directeur van Recreatiepark TerSpegelt, zegt hierover: ‘Wij vonden het een inspirerende training met ontzettend veel voorbeelden en praktische tips. Ik hoop er de komende jaren veel zaken van toe te kunnen passen.’
Een inspirerend voorbeeld is Roompot Kustpark Texel. Dit park legde een biodiversiteitseiland aan met waterpartijen, wandelpaden en educatieve elementen. Molecaten Park Landgoed Ginkelduin in Leersum ging na de ‘in-companytraining’ aan de slag met blotevoetenpaden en transformeerde gazons tot bloemrijke velden.
Landal Beach Resort Ooghduyne ging na de training zeer voortvarend aan de slag met een gedetailleerde uitwerking van het plan van aanpak uit de training. Zij vroegen de ecoloog en IVN om een uitgebreide biodiversiteitsscan te komen doen, samen met de directeur, facilitair manager, hoofd frontoffice en hovenier van het park. Deze scan zal worden meegenomen in het uiteindelijke plan om het park natuurinclusief te maken en het Green Key certificaat te behalen.
‘Wat we zien, is dat deze veranderingen niet alleen goed zijn voor de natuur, maar ook voor de gastbeleving,’ zegt De Haan. ‘Uiteindelijk willen we dat, geïnspireerd door de recreatieondernemer, ook de recreant zich natuurinclusiever gaat gedragen.’
Hoewel de training en certificering succesvol zijn, blijven er uitdagingen. Veel bedrijven weten niet waar ze moeten beginnen, of vinden vergroening duur en tijdrovend. ‘De versnippering in de sector is een struikelblok,’ zegt De Haan. ‘Er zijn duizenden recreatiebedrijven, elk met hun eigen behoeften. Dat vraagt om maatwerk.’
Om bedrijven een eerste stap te laten zetten, pleit IVN voor subsidies en cofinanciering vanuit de overheid. ‘Recreatiebedrijven willen zeker investeren in natuurinclusief. Dat is geweldig. Maar om de bal te laten rollen hebben ondernemers misschien een duwtje nodig,’ benadrukt De Haan. IVN werkt nauw samen met brancheorganisaties en overheden om natuurinclusiviteit het nieuwe normaal te maken. ‘We hebben elkaar nodig om deze transitie te versnellen,’ zegt De Haan.
Het uiteindelijke doel is dat natuurinclusiviteit in 2050 de standaard is in de recreatiesector. ‘We willen dat gasten niets anders verwachten dan dat bedrijven samenwerken met de natuur,’ zegt De Haan.
Om dit te bereiken, zet IVN in op drie speerpunten. Ten eerste blijft de organisatie inspireren door succesvolle voorbeelden te delen die laten zien hoe natuurinclusieve initiatieven in de praktijk werken. Daarnaast zetten ze in op kennisontwikkeling door trainingen en opleidingen aan te bieden in meer regio’s en sectoren, zodat ondernemers en beleidsmakers de benodigde vaardigheden ontwikkelen. Tot slot worden samenwerkingen tussen bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties gestimuleerd, omdat gezamenlijke inspanningen essentieel zijn voor het realiseren van een natuurinclusieve recreatiesector. ‘Met deze aanpak dragen we bij aan een toekomst waarin recreatie niet alleen duurzaam is, maar ook een motor voor biodiversiteit en klimaatadaptatie. De natuur biedt ons zoveel,’ zegt De Haan. ‘Het is tijd dat we iets teruggeven, en de recreatiesector kan daarin voorop lopen.
Dit artikel verscheen eerder in het online magazine ‘Natuurinclusieve Recreatieterreinen’ van Collectief Natuurinclusief.
Doneer aan IVN
Draag nu bij aan een generatie die de natuur kent en waardeert, gezonder opgroeit en betrokken is bij een duurzame toekomst. Met jouw donatie kunnen wij meer mensen de natuur laten ontdekken.
