Inventarisatie kolk Hamdijk

Aart Jan Langbroek

Mijn vrouw en ik zijn in Winschoten beland omdat mijn vrouw daar ging werken. Ik was al lid van de KNNV (Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging) en wilde ook IVN steunen, dus ben ik daar lid geworden van IVN Oldambt. (Red: Sinds 2018 zijn de gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde gefuseerd tot de gemeente Westerwolde. Dit inspireerde beide IVN afdelingen om samen verder te gaan als Westerwolde-Oldambt). In eerste instantie was ik vooral passief lid – Je weet hoe dat gaat: je hebt je werk, je hebt je kinderen. Maar op een gegeven moment ging ik met pensioen en had ik meer tijd. Ik wilde aan de slag met natuureducatie in Oldambt, en begon me met mijn afdeling te verdiepen in welke natuurgebieden we hier eigenlijk allemaal hebben en wat er geschikt zou zijn voor een project. Toen kwamen we als afdeling een kaart van bodemkundige De Smet op het spoor. Hij heeft in kaart gebracht waar in het verleden dijken en kolken in ons landschap waren. Wij waren erg geïnteresseerd in die kolken, maar een overzicht was hier nog niet van. Dus hebben ze zelf opgezocht, om te kijken hoe ze eruit zien. Dit heeft ons geïnspireerd om een project op poten te zetten: Gerrit Smit, Hendrik van der Ham en ik hebben geld geworven voor een project om de kolken in kaart te brengen, daar een boekje van te maken en er verhalen over te vertellen op scholen. De inventarisaties hebben we samen met leden van KNNV, IVN en Club Oldambtster Groen gedaan – Ik vind het heel belangrijk om ook met andere groene partijen op te trekken. Door de eeuwen heen raken de kolken vol met slib en groeien ze vol met riet. Daar begon ons tweede project: het opschonen van de Oudeschanskerkolk. We hebben er wel 5000 kubieke meter slib uit laten halen! We hebben er allerlei resten van planten en dieren van historische betekenis aangetroffen. Ook hierover hebben we verteld op scholen. We hebben zelfs een expositie gehad in het Vestingmuseum van Oudeschans. En alles wat we hebben geleerd van de kolken – en met name de Oudeschanskerkolk- hebben we opgeschreven in een boek: Het Verhaal van de Kolken in het Dollardgebied. Dit boek is eind 2023 uitgekomen en is nu genomineerd voor het beste Groninger Boek 2025.