Vervuiling en droogte bedreigen 330.000 kilometer Nederlandse sloot Water

Vervuiling en droogte bedreigen 330.000 kilometer Nederlandse sloot

Slootjesdagen 15 november 2022

Kinderen onderzoeken waterkwaliteit tijdens IVN Slootjesdagen

Het gaat niet goed met de sloten in Nederland. De 330.000 kilometer sloot die Nederland telt, wordt bedreigd door vervuiling en droogte. Om de waterkwaliteit te monitoren en tegelijkertijd aandacht te vragen voor het belang van gezonde sloten voor de natuur en maatschappij, vinden komend weekend weer de IVN Slootjesdagen plaats. Op ruim honderd locaties in het land gaan kinderen en hun (groot)ouders van 10 t/m 12 juni waterdiertjes vangen en proefjes doen om te onderzoeken hoe het is gesteld met het waterleven in de Nederlandse sloot.

IVN Natuurgidsen staan dit weekend weer klaar met schepnetten, loeppotjes en zoekkaarten om kinderen van 4 t/m 12 jaar en hun (groot)ouders alles te leren over het leven in de sloot. De kinderen werken tegelijkertijd mee aan een citizen science project, want alle diertjes die zij vinden kunnen ze vastleggen op een speciaal telformulier en invoeren op waterdiertjes.nl. Aan de hand van alle verzamelde data kunnen wetenschappers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen de waterkwaliteit beoordelen. Belangrijk, want nog altijd scoren veel slootjes en andere kleine wateren een onvoldoende.

Kokerjuffers en schaatsenrijders

Met de Slootjesdagen wil IVN Natuureducatie het waterbewustzijn vergroten. De in een sloot aanwezige waterdiertjes en plantjes geven aan hoe gezond het water is. Zo vormen haftenlarven, kokerjuffers, schaatsenrijders en geelgerande watertorren een indicatie voor een gezonde sloot. In vervuild water komen veel minder soorten voor. Wel vind je er onder andere steekmuglarven, waterslakken en slingerwormen.

Geflatteerd rapportcijfer

De slootjes in Nederland scoorden vorig jaar tijdens de Slootjesdagen gemiddeld een 6,5: een verbetering ten opzichte van vorige metingen die gemiddeld op een 6,1 uitkwamen. In totaal werden er bijna 22.000 waterdiertjes uit de sloot geschept. Toch is er nog weinig reden tot juichen. ‘Het gemiddelde van een 6,5 klinkt heel aardig, maar daarbij moet de kanttekening worden geplaatst dat de meeste slootjes die tijdens de Slootjesdagen worden onderzocht de betere plekken zijn, stelt Froukje Rienks, onderzoeker bij NIOO KNAW. ‘De IVN-gidsen zoeken namelijk vooral sloten op waar ze kinderen wat van het onderwaterleven kunnen laten zien. Het is natuurlijk veel leuker je je schepnet vol waterdiertjes hebt.’

Bij een slootje in Zeeland was dit het afgelopen jaar ook zeker het geval. Hier werd op Tholen het fantastische cijfer 9,8 gescoord. In Den Haag daarentegen viel in de wijk Mariahoeve het rapportcijfer 2: een extreem verontreinigde sloot met overal steekmuggen. Het meest getelde waterdiertje afgelopen jaar was het bootsmannetje, dat op zijn rug zwemt en lijkt hierdoor op een bootje. Dit gemene rovertje, dat ook flink kan bijten, wordt doorgaans gevonden in matig tot redelijk schoon water.

Waterschappen

Met behulp van de telformulieren, die tijdens de IVN Slootjesdagen op waterdiertjes.nl worden ingevoerd, kunnen wetenschappers vaststellen hoe het staat met de waterkwaliteit. Deze data wordt vervolgens gedeeld met de waterschappen, die verantwoordelijk zijn voor de waterkwaliteit in ons land.

Droogte

Naast vervuiling door onder andere bestrijdingsmiddelen, mest, riooloverstorten en medicijnresten is er tegenwoordig nog een ander probleem waarmee slootjes in delen van het land kampen: droogte. Zo komt het water op verschillende plaatsen steeds lager te staan en sommige slootjes, waar andere jaren nog gemeten werd, staan al droog. Dat is funest voor de biodiversiteit ter plekke. Bewust omgaan met watergebruik wordt daarom steeds belangrijker. Simpele maatregelen als een regenton in de tuin om water op te vangen zijn voor de natuur essentieel.

Ontdek meer over

Deel deze pagina