2021 03 Wist u dat … (mossen), Ton Zijp
We gaan weer eens de lezers van ‘t Amstelveens Nieuwsblad echt ouderwets een reeks Wist-u-dat’s voorschotelen. Niet uit nostalgie, maar eerder omdat in deze tijd van het jaar er over het groen dat bijna iedereen zonder het te registreren bijna dagelijks tegenkomt, heel wat onbekende feiten te vertellen zijn. Maar het is haast overbodig om steeds weer te wist-u-datten, want er is over iets zó algemeen voorkomend dermate veel te melden dat je knettergek wordt van…
Ach, u weet wel.
Zet een streepje als nog onbekende informatie nieuw voor u was en daarbij onbewust ‘Wist u dat…’ heeft gedacht. Het zal u verbazen wat voor bijzonder leven de mossen leiden na afloop van het turven.
Eigenlijk zijn mossen de oudste planten. De bladeren hebben zeer ‘primitieve’ dunne wanden, miljoenen jaren geleden ontstaan, van slechts één cel dik. Er zijn soorten waarvan de dode cellen nog steeds een belangrijke taak uitvoeren. Die dienen als opslag van water.
Dus als langs de bast van een boom water loopt en daarbij mossen tegenkomt, zorgt dat ervoor dat het even duurt voordat dit daadwerkelijk de grond bereikt.
Dat vindt de boom eigenlijk wel een goede oplossing. Het zou de overvloed aan water anders weg moeten laten stromen. Via deze manier kan ze later profiteren van wat er in de mossenvoorraad zit.
Als je tijdens een behoorlijke regenbui onder een boom gaat staan, kan je dicht tegen de stam staand nog best droog blijven. De druppels vallen op bladeren, volgen daarna de loop van de takken, waardoor vervolgens een goede kans is dat ze mossen tegenkomen. Het water wordt daar op de puntjes van de mossenblaadjes, op de eventuele haren en in de cellenvoorraadkamers opgehouden op hun route naar beneden.
Mossen ‘parasiteren’ dus niet op bomen. Ze zijn epifyten. Wat zoveel wil zeggen dat ze wel profiteren van hun aanwezigheid op een boom, maar daar heeft die laatste eigenlijk meer profijt dan last van.
Waar mossen op de bast van een boom zitten, voelen schimmeldraden zich onder diezelfde bast extra lekker. Er komen meer van deze schimmelwortels onder mosbedekte bomen voor dan waar mos niet te vinden is. Mos zorgt voor een lekkere vochtige atmosfeer, wat de schimmels goed kunnen gebruiken tijdens het afbreken van boomonderdelen.
Insecten en andere kleine organismen vinden een veilige plek in mos om hun nageslacht in achter te laten.
Maar ook Nederland is blij met mos, ook al groeien die helden soms over de grens. Ze groeien op de weg die water aflegt richting rivieren en houden zodoende water langer vast. Daar is landbouw afhankelijk van, wat kan leiden tot een rijkere oogst.
Tel nu hoeveel u heeft geturfd.
Ton Zijp
Natuurgids IVN Amstelveen
Het is verboden deze column te dupliceren of te gebruiken zonder uitdrukkelijke toestemming van de schrijver/fotograaf/tekena(a)res.
