Meer leven in je tuin

Aantrekkelijke onderhoudsarme tuinen door bodembedekkers te planten

Landelijk werkt het IVN samen met de KNNV in de organisatie Operatie Steenbreek, zie voor uitleg hierover http://www.operatiesteenbreek.nl/operatie-steenbreek-2/.
Het IVN West-Friesland heeft dit idee uitgewerkt en een andere naam gekozen: Meer leven in je tuin. Dit is gedaan door de leden van de Werkgroep Duurzaamheid van onze afdeling. We spitsen ons werk toe op twee onderwerpen:

  1. De tuin onderhoudsarm maken door plantenkennis te gebruiken. De juiste plant op de juiste plaats maakt de tuin aantrekkelijk en onderhoudsarm. Planten die laag blijven en bijna het hele jaar- of het hele jaar groen blijven zijn daarvoor heel belangrijk. Deze groep planten noemen we bodembedekkers.
  2. De tuin aantrekkelijk maken voor de bewoner en de omgeving. Behalve bodembedekkers kunnen ook vaste planten, struiken, klimplanten en bomen gekozen worden om in de tuin te planten. Hierdoor kan de tuin onderhoudsarm blijven, aantrekkelijker voor de bewoner, vogels, vlinders enz. Plantenkennis en veel ervaring met tuinieren zijn een voorwaarde voor het omvormen van tuinen die onderhoudarm en aantrekkelijk zijn. Het IVN wil bewoners en eventuele vrijwilligers bijstaan met advies, lezingen, cursussen en excursies. IVN’ers die bewoners adviseren noemen we groene tuinadviseurs.

Kleine maagdenpalm met sneeuwklokje

Foto: Kleine maagdenpalm met sneeuwklokje

Bodembedekkers
Planten die laag blijven en de grond bedekken zijn een natuurlijk alternatief voor het grasveld of de tegels waarmee tuinen vaak worden ingericht. Deze zogenaamde ‘bodembedekkers’ kunnen de tuin onderhoudsarm maken als ze goed gebruikt worden. Bij de plantenkeuze moet rekening gehouden worden met grondsoort, ontwatering en zon/halfschaduw/schaduw. Een gevarieerde aanplant van onderstaande soorten doet het meestal goed op de Westfriese klei. Het voordeel van een tuin met deze bodembedekkers is dat de begroeiing mooi is om te zien, aantrekkelijk is voor vogels en vlinders, wateroverlast wordt voorkomen en hittestress eveneens. In een lage begroeiing zoals deze komen solitaire struiken en bomen goed tot hun recht.
De meeste bodembedekkers zijn laagblijvende planten die van nature groeien rondom grotere planten in de halfschaduw. De meeste hebben er profijt van als er wat dieper in de grond al wortels zijn van struiken en bomen. Alle soorten van deze lijst kunnen groeien op zware, natte, voedselrijke klei. Sommige soorten komen algemeen voor in tuinen en zijn daardoor soms kosteloos te verkrijgen.

Kruidachtige laagblijvende bodembedekkende planten
Gevlekt Longkruid / Pulmonaria officinalis, halfschaduw en schaduw
Kleine maagdenpalm / Vinca minor, halfschaduw, rondom struiken
Penningkruid / Lysimachia nummularia, zon en natte grond
Bosaardbei / Fragaria vesca, halfschaduw, schaduw
Hondsdraf / Glechoma hederacea, zon, halfschaduw onder struiken en bomen
Maarts viooltje / Viola odorata, halfschaduw, schaduw onder struiken en bomen
Goudaardbei / Waldsteinia ternata, zon, halfschaduw en schaduw
White comfrey / Symphytum oriëntale, halfschaduw en schaduw
Klokjesbloem / Campanula carpatica, zon, rondom stenen
Wit vetkruid / Sedum album, zon, rondom stenen
Kruipend zenegroen / Ajuga reptans, halfschaduw
Lieve Vrouwe Bedstro / Asperula odorata, schaduw
Stekelnootje / Acaena microphylla, op zonnige, droge plekken
Schaduwkruid / Pachysandra terminalis, halfschaduw en schaduw
Kleinbladige klimopsoorten bijv. Hedera helix ‘Baltica’, halfschaduw en zon
Dwergmispel, Cotoneaster dammeri, halfschaduw, zon