Driedistel

Cardina vulgaris

De foto hierboven is gemaakt in augustus 2009. Op de flanken van een duinhelling, in de omgeving van de Sturmiavallei (Rockanje), stuitten we op een groot aantal Driedistels.

In welke omstandigheden floreert Driedistel?
De Driedistel houdt van zonnige, vrij open plaatsen op droge, voedselarme tot matig voedselrijke, humushoudende en vaak kalkhoudende grond. Kennelijk voldoet deze plek in de duinen perfect aan deze voorwaarden. Andere gebieden waar Driedistel in de Duinen van Voorne voorkomt zijn onder andere: Panpadvallei, Van Baarsenvallei en Parnassiavlak.

Kwetsbaar
Bij het zien van zoveel exemplaren Driedistels bij elkaar heb ik deze vallei eigenhandig dan ook maar omgedoopt tot Driedistelvallei. Hoewel we in onze duinen deze soort vrij regelmatig kunnen aantreffen, staat de soort in de zogenoemde Rode lijst wel te boek als ‘kwetsbaar’.

Composietenfamilie
De Driedistel behoort tot de Composietenfamilie (Compositae of Asteraceae), ook wel Samengesteldbloemigen genoemd. Deze familie telt over de hele wereld gezien naar schatting wel 20.000 tot 25.000 soorten.
Van de in de afgelopen jaren waargenomen wilde plantensoorten in de Duinen van Voorne (628), behoort ruim 10 % tot de Composietenfamilie.

De sterk gereduceerde bloempjes vormen het belangrijkste kenmerk van deze familie. Deze staan bijeen in zogenaamde bloemhoofdjes, die vaak voor bloemen worden aangezien. De groene blaadjes die tegen deze bloemhoofdjes aanliggen zijn dan ook geen kelkbladen maar zogenoemde omwindselblaadjes.

 

Hoe verwarrend ook, toch goed herkenbaar
-    De Driedistel gedraagt zich meestal als een tweejarige plant. Het komt echter ook voor dat hij na een jaar al bloeit, terwijl er ook gevallen bekend zijn waarbij de bloei werd uitgesteld en pas na 5 laar alsnog tot stand kwam.
-    Meestal is er maar een stengel. In de bovenste helft meestal kandelaarachtig vertakt, maar soms ook niet.
-    De bloemen staan meestal met 3 bij elkaar, maar ook wel met 1, 2, 4 of 5.

Natuurlijk zijn er nog meer en meer karakteristieke kenmerken. Bij mij roept het zien van deze Driedistel altijd iets op van: onbevreesdheid, kracht (zonder bedreigend te zijn voor anderen), stoerheid, moed, je eigen gang gaan.

Gidsengidsverhaal uit de oude doos:
Het  uitgebloeide  bloemhoofd,  afgesneden  zijnde,  kan  onder  de  zoogenoemde  altijddurende  bloemen  gerekend   worden  en zelfs  als  regen-meter  gebruikt  worden,  daar   de  verdroogde kelk-blaadjes *  zich  sluiten,  voor  dat  het  regent,  waardoor  het  veel  aan  de  deuren  der  landlieden  gehangen  wordt.

Bij het vertellen van dit verhaal is het goed er op te wijzen dat het niet de bedoeling is dat iedereen nu deze Driedistel moet gaan plukken om die aan de eigen deur te gaan hangen. Mogelijk zal de wetenschap dat de Driedistel ook waardplant is voor diverse soorten rupsen voldoende zijn om de Driedistels te laten staan. Zo ontwikkelt zich de Metzneria aestivella graag in de bloemhoofdjes van de Driedistel.

Gerrit Molengraaf