Natuurexcursie Langs de historische Overschiese Kleiweg (11 maart 2018)
Een impressie van de natuurexcursie.
Tekst en foto’s Liesbeth den Haan en Phiilip Both
Tijdens deze excursie doorkruisten we het gebied ten noorden van de historische Overschiese Kleiweg. Dit gebied valt in de oude polders Sestienhoven en Oudenwijk (of Ouwendijk), waar in vroeger eeuwen na de aanvankelijke ontginning vanaf de 12de eeuw veen is gewonnen en die later zijn ingepolderd. We startten onze vrij lange wandeling in het parkje bij zorginstelling Stadzicht.
Het terrein waarop Stadzicht is gebouwd, is een buitenplaats die er in 1917 is gevestigd. Een rijke kartonfabrikant kocht het gebied, liet er een zaal voor ontvangsten bouwen met wat bijgebouwen en gaf zijn tuinman de vrije hand om er een park aan te leggen. Het parkje is een verborgen pareltje dat weinig mensen kennen. De deelnemers waren dan ook aangenaam verrast.
De Overschiese Kleiweg vormde in het verleden de zuidgrens van de voormalige Oudendijkse polder en ligt op een oude stroomrug van klei. De hoeves gebouwd tijdens de ontginning van het gebied staan er natuurlijk niet meer, wel zien we een paar traditionele boerderijen. De weg wordt doorkruist (of eigenlijk ondertunneld) door de HSL-lijn, die vlak voor de weg de grond in duikt. Aan de zuidkant ligt het Paadje van Duizend Treê; het weiland dat het doorkruist is door de spoorlijn in tweeën gesneden. In weerwil daarvan en van enkele recent gebouwde vrijstaande (kasten van) huizen, ademt deze omgeving nog steeds een landelijke sfeer. Kievitten zien we er echter niet meer.
Park Zestienhoven (niet te verwarren met de nieuwe woonwijk ‘Park 16-hoven’) is het afgelopen decennium gerenoveerd, en dat was hard nodig. Het westelijk deel is geheel heringericht, met nieuwe bospercelen, ligweides, een natuurspeelplaats, nieuwe of verbeterde paden en een hertenkamp. Hier stonden ooit de herten die bij het Centraal Station, op het Weeena, liepen. Die moesten weer weg uit Zestienhoven vanwege de herinrichting, maar nu staan er tot tevredenheid van de omwonenden weer herten. De heuvel waarop ze staan vormt een visuele scheiding met luchthaven Zestienhoven. Een belangrijke ingreep is verder geweest de verbreding van enkele watergangen, waardoor de waterbergingscapaciteit van dit zeer laaggelegen gebied is vergroot. Gemiddeld is het waterpeil hier rond de 6,30 m beneden NAP, terwijl in de aangrenzende Bergpolder het peil rond de 3,10 m beneden NAP ligt. In het oostelijk deel zien we oude en nieuwe parkelementen – én een heuse bron, ontdekt in 2012 tijdens de renovatie van het park.
De foto’s met bijschriften geven een impressie van wat we gezien hebben. Er was veel méér te zien; het is beslist de moeite waard er eens een wandeling te maken.
De reigers zijn weer terug in de broedkolonie.
Er zijn minstens 16 nesten, klaar om in gebruik genomen te worden.
Ook het ooievaarsnest op de paal in de IJskelder is al weer bezet. Een tweede paar liep er rond, die een (nieuwe) nestgelegenheid hadden gevonden bovenop de stam van een hoog afgezaagde boom (bij het gemaaltje).
De struik met de opvallende kurklijsten langs de takken is waarschijnlijk een Spaanse aak, waaruit de top is gesnoeid zodat de struikvorm ontstaat.
De Spaanse aak is een kleine boom, maar kan prima gesnoeid worden. Ze wordt ook wel gebruikt in hagen.
Het duurde even voordat we erachter kwamen dat het Krakeenden waren, in de watergang rond het volkstuincomplex Blijdorp. We zagen minstens drie paartjes.
