Eenbes
Eenbes (12)
De Eenbes werd door Linnaeus Paris quadri-folia genoemd. Als je deze schaduwminnende plant nader bekijkt zie je waarom voor deze naam is gekozen: aan de top van een rechte stengel, bij een volwassen plant op 30 cm. hoogte, zitten de breed elliptische, kort toegespitste bladeren, vier in getal. Daarboven ontwikkelt zich van april tot juni de bloem met vier brede kelkbladen en vier smalle, groene bloemkroonbladen, acht puntige meeldraden en een stamper met vier stempels. Alle onderdelen vormen dus telkens een viertal of een veelvoud daarvan. De vrucht is een enkele, dikke blauwzwarte bes. Op de herhaling van het getal vier slaat gelijk, paris = even. Dat het bijvoeglijk naamwoord paris ook nog gelijk is aan de naam van de Trojaanse prins Paris, die de Miss World van ruim 3000 jaar geleden mocht schaken, is mooi meegenomen. Want de plant, en/of de bes, geldt o.a. als een aphrodisiacum = een liefdesverlangen opwekkend middel. Het zou heel goed kunnen dat de godin van de liefde, Aphrodite, Helena op slinkse wijze een drankje, geprepareerd van de Eenbes, heeft toegediend om het Paris, als dank voor bewezen diensten, extra gemakkelijk te maken. Misschien dat daarom in het Engels de Eenbes de naam heeft gekregen: Herb Paris = Pariskruid of True-lover’s Knot = liefdesknoop.
De hele plant is giftig, werd vroeger aangewend tegen besmettelijke ziektes (pestbes) en vindt tegenwoordig nog toepassing in de homeopathie.
Voordat u na de Eenbes rechts afslaat richting vijvers ziet u op perceel 9 nog twee boompjes. Dat zijn Mispels (Mespilus germanica)
Zo rot als een mispel! Die uitdrukking kent u vast wel. Maar wist u dat een mispel pas wanneer ze rot is, ook rijp is?
Op verschillende plaatsen in de Heemtuin staan mispels, met of zonder stekels. In de maand mei bloeien ze met talrijke alleenstaande witte bloemen. Deze worden na bestuiven door o.a. bijen opgevolgd door typisch gevormde eetbare bruine vruchten. Ze worden bij voorkeur geoogst in november, als het al een paar keer gevroren heeft. Het best smaken ze als u ze uitknijpt en de smurrie direct in uw mond belandt. Mmm, lekker! – en het is nog goed voor de stoelgang ook.
