Tuintips november
OPERATIE STEENBREEK GROENE – AAN – DE – SLAG – TIPS
NOVEMBER – SLACHTMAAND (Vroeger werd in november het huisvarken geslacht).
Water in je tuin: regenton en vorst
De kans op een stevige (nacht-) vorst wordt groter naarmate de winter dichterbij komt. Als water bevriest zet het uit of, anders gezegd, de hoeveelheid wordt groter. Een regenton, die bevriest, kan daardoor barsten (ik heb de proef op de som genomen met een kunststof regenton. Na een paar vorstdagen was het water van onder tot boven bevroren en barstte de ton!). Omdat je nu toch geen water meer nodig hebt voor potten en bakken kun je de ton leeg laten lopen. Simpel: je zet gewoon het kraantje open. Laat het de hele winter gewoon open staan. Buitenkranen sluit je af.
Tegels eruit: wat kan er in?
Als je je stoort aan die kale schutting zou je voor de schutting een strook verharding weg kunnen halen. Zand vervangen door potgrond en goed door de ondergrond spitten. Wat kun je erin zetten? Denk aan een druif, een of meer leifruitboompjes, eenjarige klimmers zoals Suzanne met de mooie ogen of rankende Oost-Indische kers. Aan de voet kun je laag blijvende planten (kruiden, wat aardbeien) zetten of je kunt wat zaaien (eind april). Kijk op internet hoe de planten van jouw keus groeien en hoe je ze moet onderhouden.
Dier van de maand: roodborstje
Het roodborstje is één van onze favoriete vogels. Niet zo vreemd: het vogeltje ziet er schattig uit met zijn kraaloogjes en oranje (wie heeft ooit bedacht dat dat rood was?) vlek op zijn borst. Wanneer je in je groene tuin aan het rommelen bent zitten ze soms vlak bij je in de hoop dat je door je gerommel lekkere insectenhapjes te voorschijn tovert. Toch zijn het niet écht lieve vogels. Andere roodborstjes, die hun leefplek (territorium) binnendringen, worden met harde hand/snavel en schelle kreten weggejaagd. En tegen het raam tikken doen ze ook al bijna nooit!
Bloemen: Viburnum ‘Tinus’
De Viburnum ‘Tinus’is een struik die in de winter groen blijft en die ‘s winters bloeit met aardige, witte bloemschermen. Ze kunnen geplant worden in een grote pot zodat je ze, tijdens de bloei, op een opvallende plek kunt zetten. Overigens doen ze het, gewoon in de grond, beter. In een pot vragen ze meer verzorging.
Tip: koop het laatste zakje lage irissen in het tuincentrum. Sommige soorten bloeien in januari – februari (staat op de verpakking) als je ze nu plant. Ze doen het ook in een bak of pot.
Groenten en kruiden
Op het gebied van kruiden is er nauwelijks nog iets te oogsten.
Leuk: spruit- of kiemgroenten in huis. Je kunt daar speciale setjes voor kopen, een paar bakjes, die je op elkaar kunt zetten. In ieder bakje kun je een soort kiemgroenten kweken. Er komt geen grond aan te pas! Je vult ze volgens de gebruiksaanwijzing met de speciale spruitgroentenzaden en na een paar dagen zie je de zaadjes vaak al kiemen. Sommige zaden zijn pittiger dan andere, vaak staat dat, met de gebruiksaanwijzing, op de verpakking
Fruit met een plekje, wat kun je ermee?
Wie weet heb je volop appels en peren geoogst uit eigen tuin. Na verloop van tijd verschijnen er hier en daar rotte plekjes in de schil. Weggooien is zonde. Je snijdt de plekjes eruit en maakt er moes van. Een mix van appel en peer smaakt heerlijk, zeker als je er op het laatst, nadat je er moes van gemaakt hebt, ook wat gewelde rozijnen en een beetje kaneel aan toevoegt. Ook vogels zoals merels, storen zich niet aan een rot plekje.
Kids: je eigen voerboom
Zoek een dikke tak met veel zijtakjes op in het bos of ergens anders.
Zet de tak met het dikke eind stevig in de grond. Aan de zijtakjes kun je vetbollen, pindaslingers en ander lekkers voor de vogels hangen. Hoe je die vetbollen en pindaslingers maakt lees je in december.
Wordt het buitenweer?
’Als het in november ’s morgens broeit, gewis (= zeker) de storm des avonds loeit!’
Maandtips gemist? Kijk op de site van één van de aan Operatie Steenbreek deelnemende verenigingen in Lelystad
Groei & Bloei. Website: www.lelystad.groei.nl
IVN afdeling Lelystad. Website: www.ivn.nl/afdeling/lelystad
KNNV Lelystad. Website: www.knnv.nl/lelystad
Tuinvragen? Iedere maand tuinspreekuur (gratis) in de Duurzaamheidswinkel (Stadhuisplein). Vraag daar naar data en tijden.