Feest van kersenbloesem
30 april 2015
Waar ik ook kom deze week, overal zie ik de dieproze bloesem van de Japanse kers. Als ik uit het raam kijk, zie ik voor en achter mijn huis een boom met weelderige roze kroon. Tijdens een fietstochtje door de straten van de stad tel ik er wel 40! Ook in de parken zie je de heftig kleur van de Japanse kers. Volgens mijn boekje is het de soort Kwanzan of eentje die daar erg op lijkt. Sommige pleinen zijn veranderd in een roze theater, zoals het Surinameplein, het WG-terrein en het Museumplein. Dat felroze valt me juist deze week op, want twee weken geleden zag ik juist veel bomen met een witte sluier. Kersenbloesem komt in verschillende kleurnuances voor waaronder wit en bleekroze; ze bloeien niet allemaal tegelijk.
Witte of lichtroze kersenbloesem bloeit in april weelderig in het Amstelpark, het Westerpark, aan de Jozef Israëlskade en in het Bloesempark in het Amsterdamse Bos. Daar staan maar liefst 400 sierkersen in een cirkel, geschonken door de Japan Women’s Club. Op deze plek viert men, net als in Japan, in april Hanami, het kersenbloesemfeest. Onder de kersenbloesem (in het Japans Sakura) houdt jong en oud een picknick met thee of sake. Zo viert men het begin van de lente. Sakura staat symbool voor schoonheid en vergankelijkheid: kersenbomen bloeien maar een paar weken. Net als het leven is kersenbloesem wondermooi, maar kort van duur. Gelukkig bloeien de verschillende soorten sierkers na elkaar, zo kun je er van begin april tot half mei van genieten. Al kan wind en regen het feest vroegtijdig beëindigen.
De afgelopen weken stap ik elke keer als ik kersenbloesem zie van m’n fiets om de bloemen van dichtbij te bestuderen. Wat maakt deze bloesem zo weelderig? Is het de kleur? Vallen de bloemen meer op doordat de bomen nog nauwelijks blad hebben of kleine blaadjes in een contrasterend brons? Is het de overdaad aan bloemen, die in trossen aan de takken hangen? Wat me verwondert is dat sommige bomen kleine bloemen hebben met 5 kroonblaadjes, net als een braam of appel. Maar andere hebben grotere bloemen met 10, 15 of soms zelfs 30 tot 40 blaadjes. Het heeft iets weg van een pioenroos of anjer. Ik vraag me af of bomen die dusdanig van elkaar verschillen familie van elkaar kunnen zijn. Gelukkig kom ik mijn leraar Gert van de bomencursus van IVN tegen.
Hij vertelt dat de soorten met dubbele of gevulde bloemen, zoals de veelbladige bloemen heten, gekweekt zijn. Wilde varianten hebben vijf blaadjes, dat is een kenmerk van de rozenfamilie waar kersen toe behoren. Echter, de natuur maakt per abuis wel eens een bloem met veel méér blaadjes; de mens selecteert die ‘foutjes’ omdat hij ze mooi vindt en teelt er nieuwe bomen mee. Dat doet men door te enten: een tak wordt vastgemaakt op een stam van een andere boom, meestal een wilde kers. Op ooghoogte zie je de entplek als een rand in de stam. Deze ongeslachtelijke voortplanting (een soort klonen) is noodzaak, want de bomen zijn meestal onvruchtbaar: ze dragen geen vrucht, de kers ontbreekt. Maar daarvoor compenseert de bloem ruimschoots. Al vind ik de eenvoud van de natuurlijke soorten met vijf blaadjes wellicht toch het mooist.
Marisa Stoffers
Foto’s
Alinea 1: Kwanzan, WG-terrein/Nicolaas Beetsstraat, Marisa Stoffers
Alinea 2: Bloesempark, Amsterdamse Bos, Lisa de Jongh
Alinea 3: Gevulde of dubbele bloemen met heel veel bloemblaadjes, Marisa Stoffers
Alinea 4: Enkele bloem met vijf blaadjes, Japanse Tuin, Amstelpark, Marisa Stoffers
